Fanfare

Mijn oom Adriaan is dood. Gestorven op een mooie leeftijd, zoals dat heet. Na een goed leven. Zaterdag hebben wij hem in zijn woonplaats Berkenwoude begraven. Nou ja, ‘wij’… het dórp heeft hem naar zijn laatste rustplaats gebracht. Dat vraagt enige uitleg.
In 1958 maakte Bert Haanstra zijn beroemde film ‘Fanfare’, over de verwikkelingen in een dorp waarin het plaatselijke muziekkorps Kunst en Vriendschap een centrale rol vervult. De film is een prachtige zedenschets van een dorp uit de tijd dat de veldwachter nog een autoriteit was, men voor de burgemeester de pet afnam en het boerenbedrijf nog romantisch was in plaats van een kwijnende bedrijfstak. Het dorp was een eenheid, in de film weliswaar verscheurd door een ruzie in het muziekkorps maar als het erop aan kwam een hechte gemeenschap waar buitenstaanders met argwaan werden bekeken.
Daar moest ik aan denken, toen ik zaterdag in het Cultureel Centrum van Berkenwoude was.
Mijn oom was jarenlang bestuurslid geweest van de plaatselijke harmonie, D.H.T.S.G. (Altijd dacht ik dat dat stond voor Door Hard Toeteren Sterk Geluid, maar nu hoorde ik dat het Door Hulp Tot Stand Gebracht betekent, wat veel minder leuk is, maar dit terzijde.) De muziek liep als een rode draad door zijn leven. Hij was ooit lid van drie korpsen tegelijk: in Berkenwoude, Stolwijk en Gouderak – gemeentegrenzen betekenden niets voor hem. Repetities eindigden steevast aan de toog van het plaatselijke café. D.H.T.S.G. had de ongeschreven regel, dat er minimaal 24 uur moest zitten tussen een generale repetitie en een uitvoering, vertelde een van de sprekers in het Cultureel Centrum. Gegrinnik in de zaal, iedereen begreep waarom.
De dominee was er ook. Piepjong, nog maar net in Berkenwoude beroepen. Mijn oom moest niets hebben van de kerk, mijn tante wel en dus was de dominee toch bij hem op bezoek geweest. Nadat oom Adriaan de dominee vanaf zijn ziekbed had uitgelegd hoe hij over de kerk dacht, zijn ze als vrienden uit elkaar gegaan. Want, zei de predikant, ‘iedere dominee in Berkenwoude was zijn vriend’.
Muziek, café en kerk – drie belangrijke bindmiddelen van een dorp kwamen zaterdag in het Cultureel Centrum bij elkaar. Ook even later, op de begraafplaats aan het Westeinde. Leden van D.H.T.S.G. droegen de kist en vormden een erehaag. De dominee sprak aan het graf. Het dorp was uitgelopen om mijn oom de laatste eer te bewijzen. Hij had geleefd in en voor het dorp, het was dan ook heel normaal dat het dorp hem uitgeleide deed.
Waarom schrijf ik dit? Omdat ik zaterdag weer besefte hoe belangrijk sociale verbanden zijn voor een kleine gemeenschap. Ik zag hoe een muziekkorps en een kerk een dorp levend kunnen houden – zelfs als de laatste kroeg gesloten is. Mijn neef uit Amsterdam had het gevoel, vijftig jaar in de tijd te zijn teruggeworpen. Mooi, vond hij. En dat was het ook.
'Perkouw' liet die zaterdagmorgen zien waar het fenomeen ‘dorp’ voor staat.Op het moment dat de kist zakte, verwarmde de zon de stille groep op de begraafplaats. Alleen de vogels maakten geluid, zoals het hoort. De dood was zo nabij, maar zelden ervoer ik het leven sterker dan op dat moment.

Integratie

Vanavond was ik in De Drie Maenen in Ouderkerk aan den IJssel, waar mijn dochter moest optreden tijdens een kerstbijeenkomst. Behalve door haar dwarsfluitgroepje werden muziek en zang verzorgd door koren en muziekverenigingen uit Gouderak en Ouderkerk aan den IJssel. Even rondkijkend in de zaal zag ik veel Gouderakse gezichten. ‘Integratie geslaagd’, zei iemand tegen me. ‘Ja, mág het alsjeblieft, 20 jaar na de herindeling van 1985?’ was mijn eerste reactie.
Maar er even over nadenkend: zó normaal is het niet, dat Ouderkerkse en Gouderakse verenigingen samen een avond verzorgen. Niet voor niets ging ook burgemeester Thieu van de Wouw in zijn toespraakje even in op dit bijzondere feit. Lof dus voor de organisatie, die deze avond heeft verzorgd. Voor herhaling vatbaar. Ik zou zeggen: volgend jaar in Gouderak. Maar ja, daar is helaas geen geschikte ruimte. Nog niet. Dat multifunctioneel gebouw moet er dus maar gauw komen, mét wat mij betreft een nieuwe sporthal à la De Drie Maenen. Of vraag ik nu weer te veel?

Koopzegeltjes

Mark Twain zei het als eerste: My country, right or wrong, my country! Waarmee hij maar wilde zeggen: wat mijn land ook doet, het is míjn land. Een variant daarop hoorden we een tijdje geleden toen de toenmalige Amsterdamse wethouder Rob Oudkerk, die dacht dat de microfoons van de cameraploeg dicht stonden, sprak over ‘kut-Marokkanen’. Waarop burgemeester Cohen repliceerde: ‘Maar het zijn wel ónze kut-Marokkanen’.
Drie weken geleden sprak ik oud-Kamerlid, oud-staatssecretaris en oud-burgemeester Siepie de Jong. Sinds het PvdA-congres eerder deze maand is zij vice-voorzitter van de PvdA. We spraken over haar partij (ik in mijn rol als onpartijdig journalist) en ik vroeg haar of ze nooit de behoefte had gehad, haar lidmaatschap op te zeggen. Ze reageerde bijna verontwaardigd. Natuurlijk niet, het was toch háár partij. Ze heeft veel aan de PvdA te danken en daarom is ze loyaal aan die club.
My party, right or wrong, my party!
Ik herken dat wel. Soms maak ik wel eens een linkser vakje rood bij verkiezingen, omdat ik weer eens teleurgesteld ben in de PvdA. Toen Wim Kok in Den Haag aan het bewind was, bijvoorbeeld. Of bij de Statenverkiezingen, toen de PvdA zich weigerde uit te spreken tegen het milieuonvriendelijke tracé van de Zuidwestelijke Randweg. Maar mijn lidmaatschap opzeggen… dat gaat ver. De PvdA is míjn partij en ondanks haar vele fouten blijft er genoeg over waar ik me wel in kan vinden en waar ik me voor wil blijven inzetten.
Daarom snap ik ook niets van mensen die met ogenschijnlijk groot gemak switchen van de ene naar de andere partij. Toen in de vorige raadsperiode veel Ouderkerkse CDA’ers overstapten naar de ChristenUnie was ik verbijsterd. En nu ben ik dat weer, nu ik zie dat op de derde plaats van de kandidatenlijst van de ChristenUnie iemand staat die ik ken als burgerlid van een commissie – voor het CDA.
Ben ik ouderwets, is partijtrouw niet meer van deze tijd? Is de politiek ook al onderdeel geworden van de zapcultuur en ruilen we net zo makkelijk van partij als van supermarkt? Krijg je koopzegeltjes bij de ChristenUnie? Of korting op het lidmaatschap van de kerk? Een diner-voor-twee bon? Zou ik overstappen, als er in Ouderkerk een GroenLinks of een SP zou opstaan? Ik denk van niet. Af en toe vreemdgaan door anders te stemmen, vooruit. Maar de PvdA blijft mijn partij, goed of fout. Het is soms een kut-partij, maar wel míjn kut-partij.

Stijf en truttig

Twee maanden geleden schreef ik op deze plek over de Belgische vice-premier Freya Van den Bossche. Een vrouw naar mijn hart, bekende ik toen. Ik vind haar steeds leuker worden. In het kerstnummer van Vrij Nederland dat binnenkort verschijnt, haalt ze flink uit naar haar Nederlandse collega’s. Stijf, truttig en kleinburgerlijk, noemt zij onze ministers. ‘Is Balkenende 49? Zou je niet zeggen. Die droeg op zijn negentiende waarschijnlijk al zo’n gestreept pak.’ En over Donner: ‘Jezus, wat kijkt hij plechtig uit zijn ogen. Is hij van adel?’
Heerlijk, dat onverbloemde taalgebruik. En ze heeft nog gelijk ook natuurlijk.
En hoe reageren onze ministers? Kleinzielig. Een Belgenmop, noemde Gerrit Zalm het. En Hans Hoogervorst (u weet wel, die minister die dat kotsgebaar maakte toen Wouter Bos in de Tweede Kamer aan het woord was) deed net alsof hij nog nooit van de jonge Belgische vice-premier had gehoord. Een beginnersfout, noemde hij haar uitspraken. Moet hij zeggen, wie maakt er nou de echte fouten?
Een tijdje geleden ruilden de Nieuwerkerkse burgemeester André Bonthuis en zijn collega van het Duitse Bückeburg, Edeltraut Müller, een weekje van positie. Hij ging naar Duitsland, zij kwam naar Nederland. Het zou een goed idee zijn om dat op kabinetsniveau ook eens te doen. Laat Freya de ramen maar eens open zetten om een frisse wind door de Trêveszaal te laten waaien. Zij is minister van begroting, dus ze kan Zalm vervangen. Dan mag ze de Belgische premier Guy Verhofstadt meenemen, zodat Balkenende de Belgen wat normen en waarden kan bijbrengen. De Belgen mogen dan hier blijven tot het kabinet-Bos aantreedt. Dat zal vast een stuk minder stijf en truttig zijn.

Geheim

Toen ik anderhalf jaar geleden bij Dell online een nieuwe computer bestelde, had ik er geen idee van dat mijn internetgedrag door anderen werd gevolgd. Ik had het wel kunnen weten, want de massa virussen en spyware die mijn oude pc hadden geïnfiltreerd was een van de belangrijkste redenen om tot mijn nieuwe aankoop over te gaan. Ook mijn telefoon deed af en toe beetje raar. Dan piepte ’ie even en er ging een lampje knipperen. Typisch Siemens, dacht ik, en besteedde er verder geen aandacht aan.
Een paar minuten nadat ik mijn computer in de grijze container had gekieperd, stopte voor mijn deur een grote leasebak. Een man in een lange regenjas en een gleufhoed op stapte uit, keek schichtig rond en dook toen in de container. Met zichtbare moeite haalde hij mijn oude Compaq eruit, legde ’m op de achterbank van zijn auto en gooide er snel een deken over. En nog had ik geen argwaan. Het gebeurt wel vaker dat mensen op vrijdag het vuil afstruinen op zoek naar iets bruikbaars. Dat zelfs rijders van grote leasebakken dat deden, dat was natuurlijk wel vreemd.
Op de harde schijf van mijn oude computer stond veel persoonlijke informatie. Over bijvoorbeeld mijn nachtelijke bezoeken aan extreem-linkse cellen in Gouda, die plannen hadden om de Zuidwestelijke Randweg bij Gouda met geweld te saboteren. Foto’s in compromitterende situaties, zoals van dat etentje met projectontwikkelaar Van Erk in een Bergambachts restaurant. Duidelijk is te zien dat híj betaalt. E-mailverkeer met partijgenoten in de regio, over een mogelijke afsplitsing van de PvdA en de oprichting van een nieuwe, linksere partij. Dossiers met gevoelige informatie die ik in de loop der jaren had opgebouwd over VVD-fractievoorzitter John Peters, toenmalig burgemeester Jon Hermans en SGP-wethouder Leo Barth. Vertrouwelijke correspondentie over freelancewerk voor Al Jazeera. Een dagboek, waarin ik uitgebreid schrijf over mijn stiekeme fietstochtjes door de polder – zonder kleren, voor de kick. Intieme mailtjes van een collega.
Ik vertel het maar vast, voor Peter R. de Vries het doet. Ik weet zeker dat die diskettes die hij vond in de ingeleverde leasebak van die geheim agent, informatie van mijn oude Compaq bevatten. Ik las het zelf in de Volkskrant: het ging over lokale politici in extreem-linkse kringen. De Vries mag het niet naar buiten brengen, omdat het staatsgeheimen zouden zijn. Hem kennende, doet hij dat zondag toch in zijn televisieprogramma. Maar ik heb nu de primeur.

Beetje laat

Een vertrekkend bestuurder kan blijkbaar meer zeggen dan collega’s van wie de houdbaarheidsdatum nog niet is verstreken. Bij haar afscheid als burgemeester van Schoonhoven hield Dorothé Wassenberg deze week een onversneden pleidooi voor gemeentelijke herindeling van de Krimpenerwaard. Een piece of cake, volgens haar, omdat de afgelopen jaren al het nodige voorwerk is verricht. Ze gruwde van het oncontroleerbare gedrocht dat nu lijkt te ontstaan, de gemeenschappelijke regeling die allerlei taken van de vijf gemeenten gaat overnemen maar niet direct door de inwoners kan worden gekozen. Een reus op lemen voeten wordt het, een bureaucratische moloch die eerder belemmerend zal werken bij het werk dat de komende jaren moet gebeuren dan daar behulpzaam bij is. Kortom, stop geen energie meer in een Krimpenerwaardraad of Krimpenerwaardbestuur, maar gooi het roer om richting herindeling.
Waarom heeft Wassenberg dat niet eerder geroepen, toen ze nog als burgemeester in full swing was en met haar vier collega’s aan het roer zat? Waarom nu pas? Was ze bang teruggefloten te worden door haar raad? Daar zou een burgemeester toch boven moeten staan. Gelukkig wordt ze opgevolgd door Dick de Cloe, een erkend voorstander van één gemeente Krimpenerwaard – mét dorpsraden.
Ik hoop dat Dick de daad bij het woord van Dorothé gaat voegen. Want hoewel ze er laat mee kwam, had Wassenberg natuurlijk volstrekt gelijk. Wat zich op het zogenaamde K5-niveau afspeelt, onttrekt zich volledig aan de waarneming van de inwoners van de gemeenten. Zelfs als raadslid kan ik het allemaal niet goed meer volgen. Daarom worden we volgende week ook weer bijgepraat op een ‘radenconferentie’. Zonde van de tijd en energie, we zijn gekozen om voor Ouderkerk te werken en niet voor een ingewikkelde regeling die, ook daar had Wassenberg gelijk in, ook nog eens ten koste gaat van de dienstverlening aan de eigen inwoners. Daar moeten we als raadsleden niet aan willen meewerken.
Volgende week gaat de PvdA in Ouderkerk de laatste punten en komma’s goed zetten in het verkiezingsprogramma voor de periode 2006-2010. Daarin komt, als het aan mij ligt, een pleidooi voor één gemeente Krimpenerwaard. Maar niet zoals we het in 1985 hebben gedaan. Eén gemeente, ja – maar tegelijk ook investeren in het karakter en de eigen bestuurskracht van de verschillende kernen. Breng het bestuur zo dicht mogelijk bij de mensen zelf, op dorpsniveau. Als we dát voor elkaar kunnen krijgen, en gelukkig zie ik die beweging ook bij de partijgenoten in andere gemeenten, dan zie ik nog wel iets moois ontstaan.

Eng

Wat is de Krimpenerwaard toch voor raar gebied?
Op internet vond ik het nieuws, dat verontruste streekgenoten met de politie hadden gebeld omdat ze allemaal kruisen en cirkels op de huizen hadden aangetroffen. Wat moeten die mensen gedacht hebben? Dat er heksen rondwaren in de polder die overal hun mystieke runentekens aanbrengen? Dat de Krimpenerwaard Gods toorn heeft gewekt en dat Hij, net als Hij ooit deed in Egypte, alle eerstgeborenen komt doden behalve in de gemerkte huizen? Geheimschrift van graffitispuitende jongeren? Arabische tekens die een terreuraanslag aankondigen? Neonazi’s die variëren op de swastika? Je weet het maar nooit, we leven in moeilijke tijden.
De geheimzinnige tekens zijn niets anders dan een boodschap van kinderen. Het Sinterklaasjournaal had gemeld dat het Pietenhuis was verdwenen en dat de knechten van de Sint nu nergens konden slapen. Als er ergens nog een bed over was, dan moest je dat met een cirkel op het huis aangeven. Zijn alle bedden bezet, teken dan een kruis.
Sinterklaas is katholiek en daarvan zijn er niet zoveel in de Krimpenerwaard, maar dat is toch geen reden om in paniek de politie te bellen?
Minister Sybilla Dekker van VROM heeft op haar ministerie ook een cirkel getekend. ‘Ik dacht: ik wil dit huisvestingsprobleem oplossen. De gevangenis in Hoorn staat leeg. Maar dat is na het Sinterklaasjournaal van maandag natuurlijks niks voor de Pieten. Daarom bied ik Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten mijn ministerie in Den Haag aan’, meldt ze in een persbericht.
Kijk, daar word ik weer een beetje vrolijk van. Nu de voordeur van het ministerie van Rita Verdonk nog. Maar dat zal wel een kruis worden. De verleiding is groot om ‘brandend kruis’ te schrijven, maar voor je het weet heb je een proces-verbaal wegens smaad aan je broek.
De Krimpenerwaard mag dan raar zijn, Nederland begint eng te worden.

Jokken

De VVD heeft een nieuwsbrief huis-aan-huis bezorgd. Daarin staan interessante opmerkingen van vooraanstaande Ouderkerkse liberalen. Zo neemt fractievoorzitter John Peters een voorschotje op het bestemmingsplan IJsseldijk-West, in het bijzonder op de bestemming van de groenstrook aan de Abelenlaan. Waar dat kerkgebouw ooit zou komen. Die strook moet groen blijven, stelt de VVD. Da’s mooi, dat vindt de PvdA namelijk ook. Het lijkt mij verstandig dat het college met dat politieke feit al vast rekening houdt, vóór het concept-bestemmingsplan naar de raad wordt gestuurd. Anders krijgen we weer een discussie waar veel tijd en energie in gaan zitten, die slecht is voor het aanzien van de politiek en waarvan de uitkomst bij voorbaat al vast staat.
Op pagina 3 van de nieuwsbrief komt voorzitter Henk Lammertse aan het woord. Hij heeft de verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen van vier jaar geleden er nog eens bijgepakt en concludeert, dat de VVD zich als enige aan haar verkiezingsbeloften heeft gehouden en gedaan heeft wat ze wilde doen.
Nou, daar valt wel iets op af te dingen.
Ik heb het verkiezingsprogramma van de VVD niet meer bij de hand, maar op de website van de PvdA Ouderkerk staat wel een vergelijking van de vijf programma’s en daar kan ik een aardig beeld van het VVD-programma uit vormen. Zomaar een paar dingen uit het VVD-lijstje van beloften:
Ouderkerk moet zelfstandig blijven, maar wel inzetten op K5-samenwerking. Het was de VVD die een paar jaar geleden als eerste ronduit pleitte voor een fusie van de vijf Krimpenerwaardgemeenten. Dat is prima, de PvdA vindt dat inmiddels ook een goede zaak, maar het stond niet in het verkiezingsprogramma van de liberalen.
Er moet een haalbaarheidsonderzoek komen naar een fietspad langs de dijk. Het college lijkt nu voorzichtige stappen in die richting te zetten, maar dat komt vooral door het aandringen van PvdA en ChristenUnie, niet van de VVD.
De VVD bepleitte inzet van ICT op alle beleidsterreinen en op vragen van burgers moet binnen tien dagen worden gereageerd. Ik waag te betwijfelen of dat nu inderdaad gebeurt.
Een actief volksgezondheidsbeleid. Is dat er? Er is een nota ja, maar die is in K5-verband opgesteld. Niet bepaald iets waarmee Ouderkerk zich profileert, en al helemáál geen VVD-succes. Want die nota is gewoon een wettelijke verplichting.
Betere voorzieningen voor honden om overlast door hondenpoep tegen te gaan. Daarbij denk ik aan batterijen speciale hondenpoepafvalbakken, schepjes die gratis worden uitgedeeld, een duidelijk beleid waar honden wel en waar ze niet mogen poepen. Ik merk er niets van, maar als de VVD zegt dat ze heeft gedaan wat ze wilde dan moet het er allemaal wel zijn. Want de VVD heeft zich aan haar beloften gehouden.
Even serieus, iedere partij wil graag laten zien wat ze heeft gedaan en waarom ze beter is dan andere partijen. Maar dan moet ze geen loopje met de waarheid nemen. Het is ook helemaal geen schande, dat niet alles is gelukt. Dat geldt voor iedere partij. Ook de PvdA heeft dat niet voor elkaar gekregen. Daar zal de PvdA in haar nieuwe verkiezingsprogramma ook eerlijk over zijn. En dan zullen ook wij weer beloften doen waarvan we over vier jaar moeten zeggen: jammer, maar het is niet allemaal gelukt. Als je daar een goed verhaal bij hebt, begrijpen de Ouderkerkers dat heus wel. Ze zullen er in ieder geval meer waardering voor hebben dan voor een partij die aantoonbaar jokt over haar prestaties. In liefde en oorlog is alles toegestaan, in een verkiezingscampagne blijkbaar ook.
Nog één ding over de nieuwsbrief. Ria Boere zegt in haar stukje over het multifunctioneel gebouw Gouderak, dat de toenmalige VVD-wethouder Gerda van Adrichem ‘op alle fronten alleen is gelaten en op geen enkele wijze is gesteund’. Onze waarheid ziet er iets anders uit. De wethouder wist zich steeds gesteund door een ruime meerderheid van de gemeenteraad, waaronder VVD en PvdA. Maar dat gegeven heeft zij niet gebruikt om in het college steun te krijgen. Zij stond in het college alleen, dat is iets anders dan ‘op alle fronten’. Zoals de VVD het nu schrijft, lijkt het alsof de wethouder iedere politieke steun ontbeerde. Daarvan was geen sprake.

Kretologie

Ik correspondeer dezer dagen veel met de voorzitter van de kerkenraad van de Hervormde Gemeente in Ouderkerk aan den IJssel, de heer Arie Geneugelijk. Hij had mijn weblog van 21 september gelezen, waarin ik onder meer schreef dat de Hervormde Gemeente de Hersteld Hervormde Gemeente op straat had gezet. De HHG wil immers een nieuw gebouw, omdat zij vanaf 1 januari de grote Dorpskerk niet meer mag huren. Dat had ik helemaal fout, zei de heer Geneugelijk, en of ik maar op wilde houden met kretologie en het schrijven van onwaarheden. Waarop hij mij een exemplaar van De Kerkbode stuurde waarin uit de doeken wordt gedaan hoe de vork precies in de steel zit. Volgens de Hervormde Gemeente dan. Ik zal hier niet vertellen wat er allemaal in staat, u kunt het zelf lezen.
De nieuwe informatie heeft mij gesterkt in mijn opvatting, dat beide kerkbesturen als volwassen mensen met elkaar moeten gaan praten om samen die prachtige dorpskerk zo goed mogelijk te benutten. Waarom het gebouw een groot deel van de zondag leeg laten staan? Zo lang dat het geval is, kan je van de overheid toch niet in redelijkheid verwachten dat zij meewerkt aan de bouw van een nieuwe kerk. Ik kan me wel vinden in de kop boven het stuk in de Volkskrant: ‘Nog een kerk erbij? Ja dáág, drie is zat.’
Goed, iets anders nu. Vorige week de begroting 2006 behandeld en we hebben als PvdA niet onaardig ‘gescoord’. Een van de voorstellen van de PvdA die de raad heeft overgenomen is de duidelijke uitspraak, dat de Schanspolder nog altijd de eerste voorkeurslocatie is voor de aanleg van een nieuwe begraafplaats. Ondanks dat het college al een tijd probeert de raad op andere gedachten te brengen, omdat de provincie niet wil meewerken. Die wil van de Schanspolder een natuurgebied maken en dat gaat niet samen met een begraafplaats, denkt de provincie. De gemeenteraad denkt daar heel anders over.
Ik vind dat de gemeenteraad hier indringend met de verantwoordelijke gedeputeerde over moet praten. Het kan niet zo zijn dat de provincie bepaalt wat goed is voor de gemeente, dat behoort de raad te doen. Best mogelijk dat ooit in een Hollandsche IJsselverdrag is afgesproken dat op die plek natuur moet worden ontwikkeld, maar zo’n opvatting heeft geen eeuwigheidswaarde en inzichten veranderen. Daar moet een gedeputeerde naar luisteren. Iedereen heeft er de mond van vol dat meer naar de basis moet worden geluisterd, dat gemeenten het best zelf kunnen uitmaken wat goed voor hen is. Dan past het niet om dat vanuit een provinciehuis arrogant af te doen met een soort veto. Zo horen we als overheden niet met elkaar om te gaan. De gedeputeerde moet ten minste bereid zijn naar onze argumenten te luisteren.
Vandaag kreeg ik een mailtje van het college. Binnenkort komt de gedeputeerde voor een werkbezoek naar Ouderkerk. Een paar mensen van de raad, de fractievoorzitters, mogen dan wel even, na afloop, aanschuiven om met de gedeputeerde te praten. Wat een gunst, alsof we op audiëntie mogen komen! Mijn collega-fractievoorzitters lijken hier wel voor te voelen. Ik niet. De raad nodigt de gedeputeerde uit en bepaalt de spelregels, dat moet niet worden omgedraaid. Daarmee doe je jezelf als raad tekort en neem je je eigen positie niet serieus. Praten met de gedeputeerde? Graag! Maar dan wel serieus, en niet in een achterkamertje aan het eind van een werkbezoek, als de dienstauto van de gedeputeerde al met draaiende motor staat te wachten.

Krant

Soms staat er niets in de krant. Maar er zijn ook dagen dat je het ene na het andere interessante bericht tegen komt. Zoals vandaag in de Volkskrant.
‘Balkenende weigert wet te tekenen’, las ik. Een Kamermeerderheid wil nog deze regeerperiode het referendum mogelijk maken, maar ‘onze’ (dat zeggen ze dan, hij is premier van alle Nederlanders maar ik heb dat gevoel helemaal niet) premier wil zijn handtekening er niet onder zetten. Dit kabinet toont zich al heel lang doof voor wat de samenleving wil, dit is het zoveelste voorbeeld van arrogantie van de macht. Wedden dat hij er nog mee wegkomt ook, Balkenende, net als Donner en Verdonk na de Schipholbrand? ‘Het personeel heeft adequaat gehandeld’, zei Verdonk nadat elf mensen in de vlammen van het cellencomplex waren aangekomen. Het wordt tijd dat de Kamer eens ‘adequaat’ handelt en dit kabinet in rook doet opgaan.
Op de voorpagina een sinistere foto van een brandende Parijse voorstad. Ook daar luistert de regering niet naar de noden van haar volk dat nu in opstand komt. De rellen verspreiden zich over het land en vanavond hoorde ik het woord ‘burgeroorlog’ al vallen. Goed kijken Balkenende, dat kan gebeuren als je je hoofd van de samenleving blijft afwenden.
Maar het hoogtepunt van de krant stond natuurlijk op pagina 2. Een halve pagina over de kerkstrijd in Ouderkerk aan den IJssel, en dat in een landelijke kwaliteitskrant. De journalist gaat niet alleen in op de spanningen tussen de verschillende (kerkelijke) bevolkingsgroepen, ook het gemeentebestuur krijgt er flink van langs. ‘Als je een feestje wilt houden, wacht je drie maanden op een vergunning. Maar als je even niet oplet, staat er wél een kerk.’ De indruk van geritsel en vriendjespolitiek is snel gewekt. SGP-wethouder Leo Barth doet er nog een schepje bovenop. In de discussie over de kerk heeft hij zich steeds keurig stil gehouden, bang als hij was te worden beschuldigd van belangenverstrengeling. Chapeau! Maar waarom heeft hij wel tegen de Volkskrant gezegd dat de politiek de omwonenden van de Abelenlaan, waar het kerkgebouw dreigde te komen, heeft aangezet? De mensen zelf ontkennen het, maar Barth ziet de lijntjes wél. ‘Dit heeft weinig met geloof te maken, veel meer met politiek.’
Beste Leo, bijna álles is politiek. Niemand heeft ooit gezegd dat de acties tegen het kerkgebouw aan de Abelenlaan een geloofskwestie waren. Natúúrlijk was het politiek: in de eerste plaats omdat de politiek had beloofd dat de grond groen zou blijven, en in de tweede plaats omdat iets politiek wordt zodra mensen in beweging komen en bij de politiek aankloppen. Dan mág de politiek niet stil blijven zitten, dan moet ook zij in actie komen. In Ouderkerk luisteren VVD, CDA en PvdA in ieder geval nog naar de bevolking, anders dan premier Balkenende en de Franse minister Sarkozy.
Ik daag de wethouder uit met bewijzen te komen voor zijn stelling dat de acties van omwonenden van de Abelenlaan door de politiek zijn opgezet. Kan hij dat niet, dan moet hij dit terugnemen. Of zeggen dat hij verkeerd geciteerd is, dat kan ook.
Barth is niet de enige. De net vertrokken burgemeester Hans Oosters schijnt het ook gezegd te hebben, in een ‘geheime brief’ aan de Commissaris van de Koningin. ‘De raad doet maar wat en hitst de bewoners op tegen het college’, parafraseert de Volkskrant. Dat is een harde beschuldiging. Hierover is het laatste woord nog niet gezegd.'
Voor wie meer wil weten: het artikel uit de Volkskrant én de bijbehorende video zijn te vinden op www.ouderkerk.pvda.nl.

Guerrillawiet

Sinds kort bekijk ik de polder met andere ogen. Meestal zie ik de weilanden vanaf de fiets, maar tegenwoordig loop ik hard. Althans, ik ben begonnen aan een stoutmoedige poging om mijn conditie op te krikken, in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Van hardlopen krijg je energie, zeggen ze. Dat heb je nodig om er weer vier jaar tegenaan te gaan. En het verzet de zinnen. Ik word tijdens het lopen niet afgeleid door telefoontjes, e-mails en andere prikkels en dan ga ik vanzelf over andere dingen nadenken. Over mezelf bijvoorbeeld. Van Kooten en De Bie zongen het ooit al: ‘Zoek jezelf, vind jezelf, wees en blijf alleen jezelf.’
Altijd goed om meer over jezelf te weten. Curro ergo sum. Ik loop, dus ik besta.
Zoals je op de langzame routes nationales in Frankrijk veel meer ziet van het land dan vanaf de snelle tolwegen naar het zuiden, zo vallen lopend meer zaken op dan fietsend. Om één voorbeeld te noemen: de maïs. Als ik de Snippejagerskade afloop kom ik, net voorbij de Tiendweg, langs een maïsveld. Dat was er vroeger niet. Als je loopt, merk je ook pas hoe groot zo’n perceel is. Het duurt best even voor je aan het eind bent. Daar staat dus veel maïs. En het is niet de enige plek in de Krimpenerwaard. De maïs rukt op. Willen we dat? Ik gun de boeren, die het niet makkelijk hebben, graag een alternatieve bron van inkomsten. Maar betekent dat ook, dat het weidse polderlandschap door de hoge maïs mag worden ontsierd? Het lijkt mij een schone taak voor de K5 om de maïsteelt te reguleren.
Op mijn bureau ligt nog een oud krantenknipsel uit Trouw. ‘De verborgen wereld van het maïsveld’, staat erboven. Het gaat over de opkomst van buitenwiet. Guerrillawiet wordt het ook wel genoemd, omdat het verborgen is tussen andere gewassen. Maïs dus, want maïs en wiet houden van elkaar. Bemesting en zuurgraad van beide planten liggen dicht bij elkaar, lees ik. En als je de wietplanten in één lijn met zet met de maïs, vallen ze niet op, ook niet vanuit de lucht.
Hoeveel guerrillawiet zou er in de Krimpenerwaard groeien? Laten we niet vergeten: vroeger werd er ook veel hennep verbouwd, toen voor de touwslagerijen. Een Fremdkörper is het dus niet.
Boeiende kwestie om tijdens het lopen over na te denken. Een probleem van buitenwiet is wel, dat het wordt ontdekt als de maïs net iets eerder wordt geoogst dan de wiet. Dan valt de camouflage weg. ‘Ach, dan zijn de koeien er goed mee’, zegt een wietplanter in het krantenartikel. Krijgen ze behalve snijmaïs ook hasjmaïs te eten. De komende tijd toch eens opletten of de koeien mij vrolijker dan anders nastaren…

Emotie

De dood maakt overuren in de PvdA. Twee iconen gestorven in twee dagen tijd. Is links leven ook gevaarlijk leven? Het lijkt erop.
Met André van der Louw en Karin Adelmund raakt de PvdA twee authentieke sociaal-democraten kwijt. Mensen die niets moesten hebben van academisch geëmmer over abstracte vraagstukken, maar het liefst met hun poten in de modder stonden, recht voor z’n raap zeiden waar het op stond en echt betrokken waren bij de mensen voor wie de partij zich traditioneel sterk maakt. Jan ‘in gelul kan je niet wonen’ Schaefer was ook zo iemand – en ook te jong gestorven, net als Karin Adelmund.
Ik heb Karin op partijcongressen in actie gezien en toen zij staatssecretaris van onderwijs was, heb ik haar geïnterviewd. Voor je naar een interview gaat, vorm je als journalist een beeld van je gesprekspartner. Meestal blijkt dat beeld te kloppen, soms niet. Nu kende ik Karin een beetje vanuit de partij, maar ik had haar nooit persoonlijk gesproken. Mijn beeld was vooral gevormd door haar optredens op tv, krantenartikelen en natuurlijk haar aanwezigheid op partijbijeenkomsten. Ik wist dat ze snel sprak, niet lang nadacht over antwoorden en zonder omhaal meestal tot de kern van een probleem zou komen. Tegen mijn gewoonte in had ik daarom een bandrecordertje meegenomen. Dat was geen overbodige luxe. Dankzij de geruststellende gedachte dat het bandje meeliep, kon ik mij meer op de staatssecretaris concentreren, op haar non-verbale gedrag, haar mimiek, haar ogen. Daaruit spraken strijdbaarheid, gedrevenheid, boosheid ook als het ging om zaken waarvan zij vond dat die niet deugden, die oprecht waren, zo authentiek als je tegenwoordig zelden meer ziet. Het is deze dagen vaker gezegd: als politiek emotie is, dan was Adelmund daarvan het levende bewijs.
De mensen die blijvend indruk op mij hebben gemaakt na een interview, zijn op de vingers van een hand te tellen. Karin Adelmund was er een van. Toen ik na het gesprek weer buiten stond en mijn pet van journalist verruilde voor die van PvdA’er, dacht ik: zó hoort politiek te worden bedreven. Met passie, met emotie. Maar het is helaas weinigen gegeven. En áls ze het kunnen, gaan ze te vroeg dood. Maar diezelfde passie zorgt er wel voor dat ze niet snel worden vergeten. De oneliner van Jan Schaefer is legendarisch geworden. De tranen die Karin Adelmund vergoot in de Tweede Kamer verdienen hetzelfde lot.
Om met mijn Schoonhovense partijgenoot Jan Beugelaar te spreken: dag mooi goed mens...

Voorzitter

Ruud Koole stapt op als partijvoorzitter en alle PvdA-leden hebben een stembiljet in de bus gekregen om zijn opvolger te kiezen. Een mailtje van een collega, óók lid van de partij, dwong mij ertoe mij even in de kandidaten te verdiepen. Want stemmen op een persoon doe je niet lichtvaardig, toch?
Zij schreef: Leo, geef 'ns PvdA-stemadvies voor het voorzitterschap... Annemarie Goedmakers? Anne Marie Hoogland? Michiel van Hulten? Hans Logtens? Nr 1 en 3 ken ik, die andere niet.
Ik heb haar het volgende geantwoord:
Annemarie Goedmakers lijkt me niet verkeerd, getuige dit interview uit NRC. Feministe en voorvechtster van duurzame energie, klinkt niet slecht. En vasthoudend, ook niet verkeerd. Nadeel: oud (57, sorry).
Anne Marie Hoogland: niet mijn keus, te ‘Amsterdams’. Ik heb een aangeboren antipathie tegen PvdA’ers die zich nooit buiten de grachtengordel laten zien. Ook de steunbetuigingen op haar website zijn bijna allemaal van Amsterdammers. Weet ze wel dat er ook zoiets als Gouderak bestaat? I doubt it!
Michiel van Hulten: hij krijgt mijn stem. Ik zag hem in een tv-debat waarin ze alle vier zaten en hij sprong er als de meest linkse uit, dat mag ik wel. Jong, energiek en slim (cum laude London School of Economics!) Veel ervaring met campagnevoeren. Hij heeft ook een leuke uitstraling. Is belangrijk, het moet niet alleen van Wouter komen!
Hans Logtens: geen inhoud, onbekend, geen uitstraling. Een geboren verliezer! In een interview met Rood zegt hij ook helemaal niets.
Dus 1 of 3, toevallig de twee die jij al kent. En dan ga ik voor de jongste!
Hoop dat je er iets aan hebt!
Leo

Gezellig

Dit weekend was ik in Mechelen. Aan de Frederik de Merodestraat, een van de straten die uitkomen op de Grote Markt, is het kantoor van de plaatselijke SP.A gevestigd, de Vlaamse zusterpartij van de PvdA. Op de gevel staat met grote letters ‘Socialisme zal gezellig zijn of niet zijn!’ Dat de populaire Steve Stevaert die one-liner een paar jaar geleden had gelanceerd, was mij bekend. Ik wist niet, dat de SP.A er ook haar officiële wapenspreuk van had gemaakt. Hoe dan ook, het spreekt me wel aan.
In Mechelen kocht ik het dagblad De Morgen, omdat er een groot artikel in stond over de wijnbeurs die in Brussel werd gehouden. Dat artikel viel een beetje tegen, maar het werd ruimschoots gecompenseerd door een twee pagina’s groot interview met Freya Van den Bossche, de vrouw die als een komeet omhoog schiet in de Belgische politiek en sinds een paar dagen vice-premier is in de regering-Verhofstadt. Zij is niet alleen mooi, ze heeft ook het hart op de tong en stoort zich niet aan conventies in de politiek. De eerste keer dat ze naar een bijeenkomst van de Jongsocialisten ging was meteen de laatste keer. ‘Een uur zaten ze daar te emmeren over het bezit van productiemiddelen. We zijn toen maar snel een pint gaan pakken met een paar vrienden’.
Gezellig.
Ze zegt meer zinnige dingen. Zoals: ‘Dat je zoveel geduld moet hebben voor je iets gedaan krijgt, dat is het moeilijkste. Socialisten zijn van nature ongeduldig. De dag dat ik geduldig word, moet je mij maar vervangen door iemand anders.’ Een vrouw naar mijn hart. Ik zou best ook eens een pint met haar willen pakken. Gezellig.
Het interview was ook confronterend. Freya is de dochter van oud-minister Luc Van den Bossche. Zij groeide dus op in een politiek milieu en moest niets hebben van al die mannen in streepjespakken die bij haar thuis over politiek kwam praten. De politiek beheerste het leven in huize-Van den Bossche, haar vader was altijd aan het werk. ‘Ik begreep niet waarmee mijn vader zijn tijd zat te verdoen.’
Begrijpen míjn kinderen het wel? Een feit is dat ook bij mij thuis de politiek vaker dan gewenst de gesprekken beheerst. Feit is ook dat het mij niet altijd in dank wordt afgenomen als ik wéér een avond weg moet voor een vergadering. Gezellig? Niet bepaald. Ik had me dan ook rotsvast voorgenomen na deze raadsperiode te stoppen. Na twaalf jaar, met een pauze van vier jaar, vond ik het wel genoeg.
En tóch heb ik op het allerlaatste moment gezegd dat ik weer beschikbaar ben voor de kandidatenlijst. Waarom? Omdat de komende vier jaar belangrijk zijn voor de gemeente: de Zellingwijk, de Dorpsvisies, het multifunctioneel gebouw, de fusie van de K5-gemeenten – stuk voor stuk belangrijke dossiers die nu moeten worden uitgevoerd. Daar wil ik me voor inzetten. En omdat, laat ik daar ook eerlijk over zijn, er weinig andere kandidaten zijn die bereid zijn zich voor de gemeenteraad vrij te maken.
Gelukkig hebben de Vlamingen mij geleerd dat socialisme, dat politiek ook gezellig kan zijn. Nee, gezellig móet zijn. En als de politiek weer gezellig wordt, werkt dat thuis ook door. Hoop ik. Misschien dat mijn kinderen later begrijpen waarom ik toch in 2006 weer kandidaat was voor de raad. Misschien zelfs dat zij, net als Freya Van den Bossche, later zelf ook ‘iets’ in de politiek gaan doen. Freya heeft niet de ambitie in de schoenen van haar vader te staan. Haar ‘politieke vader’ heet Frank Beke, zegt zij in De Morgen. Beke is de burgemeester van Gent, de stad waar zij vijf jaar geleden als wethouder onderwijs haar eerste stappen in de politiek zette. Maar, voegt ze er aan toe: ‘Mijn pa heeft mij wel met de fiets leren rijden. Dat is ook belangrijk hoor.’
Gelukkig heb ik mijn kinderen ook leren fietsen, jaren geleden. Nu zitten ze alweer op de middelbare school en moeten ze andere dingen leren. Daar hebben ze hun vader niet altijd bij nodig. Maar áls ze hem nodig hebben, moet hij er wel voor hen zíjn en dan moet de politiek maar even wachten. Dat moet kunnen, als je de politiek kunt relativeren zoals de Vlamingen dat doen. Politiek moet ook leuk zijn, anders houd je het niet vol. En als het niet leuk is, loop je weg en ga je iets anders doen. Een pint pakken met je zoon bijvoorbeeld, of naar een concert met je dochter. Gezellig.

Gezond verstand

Het gezond verstand heeft gezegevierd. Het college verleent geen bouwvergunning voor een noodkerk op een stuk grond dat, zoals de omwonenden was beloofd, groen zou blijven. Jammer voor de hersteld hervormde gemeente, maar instemming met de bouwplannen zou definitief het failliet van de Ouderkerkse politiek hebben betekend. Gelukkig heeft het college dat bijtijds ingezien en zich geschaard achter de meerderheid van de gemeenteraad.
Het zou toch ook van de gekke zijn geweest: omdat de PKN (zo heet de club van gefuseerde protestantse kerken sinds 2004) en de hersteld hervormde gemeente (de mannenbroeders die niet zijn meegefuseerd) in Ouderkerk aan den IJssel niet (letterlijk) samen door één deur kunnen, zou er aan de Abelenlaan een gigantisch kerkgebouw moeten verrijzen? Nee, dat zou volstrekt onacceptabel zijn geweest. De kerkbesturen van de PKN en de hersteld hervormde gemeente moeten maar gauw weer eens als volwassen mensen met elkaar gaan praten over het gezamenlijk gebruik van de grote dorpskerk. Dat gebouw staat er toch, dan moet het ook maar zo intensief mogelijk worden gebruikt. Dat gebeurt nu ook, maar vanaf 1 januari heeft de PKN de hersteld hervormden op straat gezet. Gods huis is de inzet van een ordinaire ruzie geworden. Volgens mij zit daar boven Iemand hoofschuddend de perikelen in Ouderkerk aan den IJssel te volgen. Hij snapt er waarschijnlijk evenmin iets van als u of ik.
Uit de categorie Nog Meer Goed Nieuws: de Gouderakse samenleving heeft haar eigen toekomst geschetst in de Dorpsvisie Gouderak. Vooruitlopend op een officiële reactie van mijn partij durf ik nu wel al te stellen, dat het een goede gok is geweest van de gemeente om het schrijven van de visie aan de inwoners van het dorp zélf over te laten. Maandag praten we erover in de commissies van de gemeenteraad. Maar oordeelt u vast zelf: u vindt de Dorpsvisie op www.ouderkerk.nl en op www.ouderkerk.pvda.nl.

Discriminatie

De uitspraak van de rechter dat de SGP geen recht heeft op subsidie van de overheid, omdat vrouwen geen volwaardig lid mogen zijn en zich daarmee schuldig maakt aan discriminatie, komt niet uit de lucht vallen. Al jaren ligt de partij vanwege haar vrouwenstandpunt onder vuur. Maar dat er nu een duidelijke uitspraak ligt van een rechter, kan verregaande consequenties hebben. Ook in Ouderkerk.
Ook zonder subsidie kan een partij nog even doormodderen. Principiële leden – en dat zíjn SGP’ers bij uitstek – zullen uit eigen zak wel bijpassen. Maar hoe lang houden ze dat vol? Ik neem aan dat de uitspraak van de rechter (als die straks door de Hoge Raad eventueel wordt bevestigd) ook gevolgen heeft voor vergoeding van gemeenteraadsleden. Op basis van de omvang van de gemeenteraad krijgt een gemeente van het Rijk geld voor die vergoeding. Het zou buitengewoon inconsequent zijn, als de gemeente dat geld zou geven aan raadsleden van een discriminerende partij. Wat de ene overheid niet mag, mag de andere ook niet. Dan moet je als SGP’er wel héél principieel zijn, als je op eigen kosten twee, drie avonden per week op pad wilt zijn voor de publieke zaak. Dat is thuis, aan vrouw en kinderen, niet uit te leggen. SGP’ers zijn ook mensen en ik denk niet dat zij Het Gezin (in die kringen ook een grote waarde) willen opofferen ten gunste van de politiek.
Ik kreeg gisteren al een mailtje van iemand die zich afvroeg, of de SGP volgend jaar wel mag meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Gevoelsmatig zeg ik: nee. Een partij die discrimineert zou niet mogen bestaan, want handelt in strijd met artikel 1 van de Grondwet (Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.) Een partij die ongrondwettelijk is, hoort niet in een gemeenteraad thuis.
Aan de andere kant is er het principe, dat de kiezers wel uitmaken wie zij in de gemeenteraad kiezen. Die keuzevrijheid van de kiezer is ook veel waard.
Ik vrees dat we voor maart 2006, als de verkiezingen worden gehouden, de discussie nog niet hebben afgerond. De Staat overweegt in hoger beroep te gaan omdat zij een definitieve uitspraak van de Hoge Raad wil. Zo’n procedure duurt wel even. Tot die tijd zullen SGP’ers wel in de raad blijven. Op eigen kosten dan. Want de beslissing van de rechtbank is ‘uitvoerbaar bij voorraad’ verklaard. En dat betekent, dat het instellen van een hoger beroep geen opschortende werking heeft. Met andere woorden: de subsidiekraan wordt subiet dicht gedraaid.

Bord

Op de website van de Zellingwijk las ik het volgende bericht:
Maandag 8 augustus 2005 is het bouwbord van de Zellingwijk verwijderd van de locatie.
Dit is gebeurd buiten medeweten van en dus ook zonder toestemming van de SHZ, de eigenaar van het bord. Het bouwbord, inclusief draagconstructie, blijkt te zijn verwijderd naar aanleiding van een financieel meningsverschil tussen de bedrijven die het bord hebben ontworpen en geplaatst.
De SHZ, geen partij in het meningsverschil, kan momenteel niets veranderen aan deze situatie, en beslist maandag 29 augustus welke verdere maatregelen er zullen worden genomen om het bouwbord z.s.m. weer op zijn plek te krijgen.
Waar gáát dit over?
De sanering van de Zellingwijk is een mega-project waar internationaal belangstelling voor bestaat, waar miljoenen euro’s mee zijn gemoeid en waar al decennia lang over wordt gepraat. En dan is er ruzie over een bórd? Ik begrijp hier niets van. Waarom wordt er niet gewoon gewérkt op de Zellingwijk? Dat kan ook goed zonder bouwbord.

Waakhond

Vandaag verschijnen de laatste edities van de regiokranten Rijn en Gouwe en Goudsche Courant. Ze gaan op in regionale edities van het Algemeen Dagblad. Met het heengaan van de GC sterft er ook iets in mij.
In 1978 schreef ik voor deze krant mijn ervaringen op als wandelaar van de Nijmeegse Vierdaagse. Daarna werd ik freelancer en reisde de hele regio af om verslag te doen van gemeenteraadsvergaderingen, gouden huwelijken, en amateurtoneelvoorstellingen – ik herinner me als absoluut dieptepunt een hemeltergende musical in Hekendorp, een gênante vertoning waar met goed fatsoen geen behoorlijke recensie van was te maken.
Toen er een plaats op de redactie vrij kwam, werd ik daarvoor gevraagd en zo leerde ik het journalistieke vak: werkweken van 60 uur, om de vier weken weekenddienst, dagelijkse deadlines, met drie collega’s iedere dag twee pagina’s vullen. Het was een mooie tijd, een tijd ook waarin ik de Ouderkerkse politiek vanaf de perstribune volgde. Toen ik me later, toen ik niet meer bij de GC werkte, aanmeldde als lid van de PvdA in Ouderkerk reageerde men heel verbaasd: ze hadden aan mijn stukjes nooit gemerkt dat ik enige sympathie voor die partij had.
Als raadslid had ik tot vandaag nog steeds te maken met de journalisten van de GC. Politici en journalisten hebben elkaar nodig; de politicus kan niet zonder de krant om zijn verhaal aan een groot publiek te vertellen, de journalist is gebaat bij een goede relatie met de politicus om af en toe eens een tip of een primeur te krijgen – off the record natuurlijk.
Ik vind het jammer dat de GC en de Rijn en Gouwe na al die jaren verdwijnen, ondanks de belofte dat er méér aandacht voor de regio zal zijn in de nieuwe krant. Eerst zien, dan geloven. Dat de ene editie, Rotterdam Oost, straks over Ouderkerk aan den IJssel gaat schrijven en dat Gouderak in het verspreidingsgebied van de editie Groene Hart ligt, belooft al niet veel goeds.
In Rijn en Gouwe stond vanmorgen een foto van de nieuwe redactie van het AD Groene Hart. Ik herkende Luc van den Oever, die tot nu toe voor de GC over de Ouderkerkse politiek schreef. Hij draagt een T-shirt met duidelijk leesbaar de tekst ‘Het ergste moet nog komen’. Ik hoop dat het meevalt en wens de collega-journalisten van de nieuwe krant veel sterkte. En blijf alsjeblieft veel en kritisch schrijven over Ouderkerk. De pers is de waakhond van de democratie, en waakhonden moeten wij als politici koesteren.

Jammer

Vanmiddag naar een bijzondere gemeenteraadsvergadering, waarin afscheid wordt genomen van burgemeester Hans Oosters. Het wordt een sobere bijeenkomst, vermoed ik, want hij is amper een jaar onze burgemeester geweest en dan past een groot feest op kosten van de gemeenschap niet. Bergambacht, Ammerstol en Berkenwoude pakken wel flink uit. Terecht, zij hebben een veel langere en intensere relatie met Oosters als burgemeester gehad.
Ik vind het jammer dat hij nu al vertrekt. Persoonlijk zag ik het wel zitten om met Hans Oosters de komende jaren door te gaan, tot die grote gemeente Krimpenerwaard een feit is. En dan had hij daar van mij ook burgemeester van mogen worden. Jammer, niet omdat het een partijgenoot is (best uniek trouwens, een PvdA’er aan het roer in Ouderkerk), maar omdat zijn stijl van besturen mij aansprak. Toegankelijk voor de inwoners, prettig in de omgang, met een groot relativeringsvermogen en een liefhebber van het politieke spel waar hij met veel humor over kan spreken.
Je weet wat je hebt, niet wat je krijgt.
De nieuwe burgemeester heet Thieu van de Wouw. De fractievoorzitters hebben al kennis met hem gemaakt, maar omdat ik toen met vakantie was, heeft Ralph Brieskorn mij bij die gelegenheid vervangen. Van de Wouw is dus nog een Grote Onbekende voor mij. Ben benieuwd. Maar straks eerst de afscheidsraad van Hans Oosters, en daarna de informele borrelbijeenkomst die vast heel plezierig wordt. Ik wens hem veel succes in zijn nieuwe functie bij het hoogheemraadschap. We komen elkaar vast nog wel eens tegen, is het niet in op een van de prachtige fietspaden in de polder dan wel op de een of andere partijbijeenkomst. Het is en blijft een kleine wereld, de Krimpenerwaard. Laat dat maar zo blijven ook.

Links

Ik behoor tot de linkervleugel van de PvdA. Als er in Ouderkerk een SP actief was geweest, dan was ik destijds waarschijnlijk dáár lid van geworden. Mijn leraar maatschappijleer was een langharig product van de jaren zestig, had als een van de weinige docenten openlijk lak aan autoriteit, liep als enige van de school op Jezussandalen en opende voor mij een nieuwe wereld. De docent aardrijkskunde was actief in de CPN en hem kwam ik nog wel eens tegen bij Stop de Neutronenbom demonstraties. Ik droeg een gebroken geweertje, flirtte beurtelings met CPN, PSP en PvdA maar werd uiteindelijk toch het meest geraakt door de passie van Joop den Uyl. Met het mooiste meisje uit 5HAVO verdiepte ik me in leven en werken van Lenin en op de universiteit las ik alles wat ik kon vinden van en over Marx en Engels. De Verelendungstheorie is gesneden koek en het gezegde dat godsdienst opium van het volk is, is voor mij nog even waar als toen Marx dat zo’n anderhalve eeuw geleden opschreef. Overigens las ik tot mijn vreugde deze week dat Marx nog altijd niet echt dood is, want het beste tijdschrift van de wereld, het Duitse Der Spiegel, kopt deze week: Ein Gespenst kehrt zurück – het spook van het communisme blijkt weer rond te waren – maar dit terzijde.
Als ‘links’ politicus worstel ik met vraagstukken die de kerk aangaan. En daar zijn er nogal wat van in Ouderkerk. Te beginnen met het ambtsgebed in de vergaderingen van de gemeenteraad, dat ik word gedwongen aan te horen, tot de strikte handhaving van de zondagsrust in Ouderkerk aan den IJssel en het feit dat we als burgerlijke overheid nog altijd opdraaien voor het onderhoud van de kerktoren in datzelfde dorp. En dan nu de scheuring in de kerk, die aan de basis ligt van een politieke bijna-crisis.
Lenin, herinner ik mij uit de tijd dat ik mijn aandacht moest verdelen tussen mijn co-auteur van het HAVO-werkstuk en het onderwerp zelf, was niet per se anti-kerk. Ik heb het nog even nagezocht, hij schreef: “Het moet een ieder volkomen vrijstaan onverschillig welke godsdienst aan te hangen of ook geen enkele godsdienst te erkennen, d.w.z. atheïst te zijn, wat elke socialist in de regel immers ook is.” Maar, voegde hij er in één adem aan toe, er moet wel een absolute scheiding tussen kerk en staat zijn. Overigens beschouwde hij de ‘druk van de kerk’ waaronder christenen gebukt gaan, ook als een product van de economische druk binnen de maatschappij. En uiteindelijk zal het proletariaat de economische slavernij afschaffen, en daarmee deze ‘ware bron van religieuze versuffing van de mens’ uit de weg ruimen.
Ik blijf duimen, maar zo ver is het in Ouderkerk nog niet.
Lenin indachtig wil ik daarom respectvol blijven naar de kerk toe. Ik ben in de loop der jaren ook wel zo ‘liberaal’ geworden dat ik mensen, organisaties, veel vrijheid gun – ook de kerk. Maar vrijheid heeft grenzen, en die zijn bereikt wanneer de vrijheid van anderen wordt aangetast. Dat dreigt nu in Ouderkerk aan den IJssel te gebeuren. Het staat de ene kerk vrij zich af te scheiden van de andere, ook als dat leidt tot een huisvestingsprobleem. Maar het gaat te ver om ervan uit te gaan, dat daarmee ook de weg open ligt voor welke oplossing voor dat probleem dan ook. De overheid behoort zich niet met de kerk te willen bemoeien, maar als de kerk een probleem veroorzaakt waardoor andere belangen in gevaar dreigen te komen, dan móet de overheid wel optreden. Misschien door te gaan bemiddelen tussen de twee ruziënde kerkpartijen, zodat dat bestaande gebouw gewoon door beide gebruikt kan blijven worden. Dan is een noodgebouw helemaal niet meer nodig.

Kleine dingen

Als raadslid word je geacht je niet met de details te bemoeien. Dat is uitvoering van beleid en daarvoor is het college van burgemeester en wethouders verantwoordelijk. Maar raadsleden worden op straat wél aangesproken over kleine ergernissen en dan kun je niet zeggen: sorry, daarvoor moet u met de wethouder bellen. Dus moet je af en toe wel even op het detailniveau gaan zitten. En daar is ook niks mis mee, je bent volksvertegenwoordiger of niet.
Daarom vandaag drie kleine ergerissen per e-mail onder de aandacht van wethouder/partijgenoot Leen van Winden gebracht:

Beste Leen,
Graag even je aandacht (en bij voorkeur ook actie!) voor een paar onderwerpen die mij al langer irriteren.
1. Het bushokje in Gouderak. Vandaag weer ondervonden dat het met een combinatie van regen en wat wind absoluut geen beschutting biedt. Belangrijker is natuurlijk, dat het een aanfluiting is om dit bouwwerkje in deze staat te laten staan. Het bushokje werd in januari al vernield. In ongeveer april heb ik hierover contact gehad met de gemeente, en toen werd mij verteld dat er werd onderhandeld met de exploitant van het bushokje om het over te nemen zodat de gemeente daar een ander, hufterbestendig bouwwerkje voor in de plaats kon zetten. Sindsdien niets meer gehoord. Met de herfst voor de deur móet er echt iets gebeuren. Ook goed voor de geloofwaardigheid van de gemeente als beheerster van de openbare ruimte.
2. De scholen zijn weer begonnen. Maar waarom hangen de spandoeken met die tekst dit jaar niet in onze gemeente, zoals andere jaren? Juist in Ouderkerk met z’n gevaarlijke dijken met fietsende schooljeugd is het van belang dat automobilisten hierop worden geattendeerd. Kan dat nog op (zeer!) korte termijn worden geregeld?
3. Onlangs viel mij op dat er een nieuw straatnaambord aan de Snippejagerskade in Gouderak staat. Da’s mooi, maar jammer is dat de naam verkeerd is gespeld: Snipperjagerskade. Dat is slordig, zeker omdat het een historische naam betreft (zie deze kaart uit 1866: http://www.xs4all.nl/~nieko/hkgdr.htm). Weet niet wie hiervoor verantwoordelijk is, maar kan dat ook hersteld worden? Mijn waarneming betreft overigens alleen het bord aan het begin van de kade, bij de Groene Wetering. Ik weet niet of de bordjes verderop ook vervangen en/of fout gespeld zijn.
Alvast bedankt!
En nu maar afwachten...

P.S. Kreeg van VVD-collega-fractievoorzitter John Peters een reactie op mijn stukje ‘Verleidingen’. In mijn opsomming van Ouderkerkse bestuurders die ik niet verdenk van corruptie, ontbreken de wethouders. Freudiaans? denkt John. Wie weet, maar ik houd het erop dat ik ze gewoon vergeten ben.

Rechtsstaat

Er ligt al een tijdje een krantenknipsel uit Trouw op mijn bureau, een interview met VVD-Kamerlid Arno Visser. Hij reageert daarin op de uitspraak van de rechter, dat illegale kinderen recht hebben op bijstand, omdat Nederland volgens het Internationale verdrag voor de rechten van het kind een zorgplicht heeft voor alle kinderen onder zijn rechtsbevoegdheid, legale of illegale. Visser vindt het maar niks, dat de rechter toetst aan een internationaal verdrag. Bovendien heeft de rechter het verdrag niet goed begrepen, zegt hij. De Ghanese overheid heeft een zorgplicht voor de kinderen, niet de Nederlandse.
Visser is een literatuurwetenschapper, maar goed lezen kan hij niet.
En hij vindt het ook nog eens schandalig dat de rechter op de stoel van de bestuurder gaat zitten. De politiek moet corrigerend optreden als rechterlijke uitspraken consequenties voor het beleid hebben, vindt Visser. Reparatiewetgeving, noemt hij dat.
Ik erger me kapot aan dit soort populistische prietpraat. Het past een Kamerlid helemáál niet om de op de stoel van de rechter te gaan zitten. De onafhankelijke rechtspraak is ooit uitgevonden om erop toe te zien dat de wet goed wordt nageleefd, óók door de wetgever. Als we gaan doen wat Visser wil, dan kunnen we de rechter maar beter afschaffen omdat de wetgever (Visser en zijn collega’s in de Tweede en Eerste Kamer) dan altijd het laatste woord heeft, en daarmee de rechtsstaat ten grave dragen. De oprisping van Visser in Trouw staat symbool voor het veranderende maatschappelijke klimaat, waarin grondrechten steeds meer met voeten worden getreden of lacherig terzijde worden geschoven.
Dat is niet het klimaat waar ik me nog in thuis voel.

Verleidingen

‘Vijf procent van politici is corrupt’, kopte NRC zaterdag. Een misleidende kop, want het cijfer is een ‘subjectieve en intuïtieve’ schatting van ondervraagde topambtenaren. Het grappige is, dat zij denken dat het percentage corrupte ambtenaren veel lager is. Nou, dat weet ik nog niet zo zeker, maar goed…
Bij het woord corruptie denk ik al gauw aan smeergeld betalen aan een wethouder om iets voor elkaar te krijgen, of aan het aanbieden van een geheel verzorgde avond in een dure nachtclub, of aan eten op kosten van een aannemer in een gerenommeerd restaurant. Alles om in het gevlei te komen van de bestuurders van wie je als ondernemer afhankelijk bent om iets voor elkaar te krijgen.
Stel dat die vijf procent zou kloppen, één op de twintig dus. In de Ouderkerkse gemeenteraad zitten 13 raadsleden, twee wethouders en een burgemeester. Zestien in totaal: een kans van 80 procent dat ten minste één van hen corrupt is. De mannen van de SGP die tegenover mij zitten? Nee, te principieel. De CDA’ers daarnaast? Hun partijgenoten in Limburg misschien, maar niet Hans en Remko. De twee van de ChristenUnie ook niet, die zijn te netjes. Van de VVD’ers mag je een innige band met het bedrijfsleven verwachten, maar corrupt? De burgemeester is van de PvdA. Dat zegt niet alles, maar de kans dat hij kreukbaar is acht ik klein. Dat geldt ook voor mijn fractiegenoten.
Blijf ik zelf over. Ben ik corrupt? Latent misschien. Je wordt pas corrupt als zich de gelegenheid voordoet. Een beetje tot mijn spijt moet ik bekennen dat ik nooit een aanbod heb gehad om eens uitgebreid te gaan dineren op kosten van de plaatselijke aannemer. Een cadeaubon van Yab Yum heb ik ook nooit in de bus gevonden. Presentjes van het bedrijfsleven? Niet in het brave Ouderkerk. Dus ik kan met de hand op mijn hart verkondigen dat ik vooralsnog niet corrupt ben, al was het maar omdat ik niet word blootgesteld aan een verleiding.
Geen corruptie in Ouderkerk dus, maar toch moeten we als bestuurders hier ook blijven knokken voor een goede reputatie. Amsterdamse bonnetjesaffaires, raadsleden die zichzelf verrijken met geld dat voor de fractie was bedoeld, het straalt ook op ons af. Het raadslidmaatschap wordt synoniem aan een graaicultuur. Dat moeten we niet hebben.
Gelukkig zullen Amsterdamse toestanden zich in Ouderkerk niet voordoen. Want Ouderkerk is zo ongeveer de enige gemeente die het geld, dat eigenlijk is bestemd voor de fracties, in de algemene gemeentelijke kas stort. Zelfs die verleiding, die toch zo legaal als wat zou zijn, wordt mij niet gegund.

Frankrijk

Vorige week even naar Frankrijk geweest en daar toevallig een paar keer op een camping municipal terechtgekomen. Campings die eigendom zijn van gemeenten en ook door ambtenaren worden gerund. Keurige campings, goed onderhonden, veel groen en schoon sanitair. Niets op aan te merken.
Steeds als ik in Frankrijk ben, valt mij op hoe nadrukkelijk de gemeente zich in de openbare ruimte manifesteert. De mairie is vaak letterlijk het centrum van het dorp, met steevast de Franse vlag en vaak ook de Europese vlag aan de gevel. Tik bij de Franse editie van Google ‘municipal’ in en je vindt een keur aan gemeentelijke zaken: van campings tot pretparken voor kinderen, van bioscopen tot watersportcentra, van tennisvelden tot sportclubs. Het groen in de dorpen en steden is overvloedig en keurig onderhouden. Het woord municipal keert overal terug in het straatbeeld. In Frankrijk laat de gemeente zich zien – en zo hoort het ook.Want net als hier is de gemeente daar verantwoordelijk voor het onderhoud en de inrichting van de openbare ruimte.
Maar anders dan in Nederland stelt een Franse stad of een Frans dorp er een duidelijke eer in, iets voor de gemeenschap te dóen. Terwijl hier de gemeente het liefst, zo lijkt het, op de achtergrond opereert, alsof ze zich ervoor schaamt dat ze bestaat. Goed, in Ouderkerk rijden een paar wagens van de gemeente rond, maar het openbaar groen wordt onderhouden door een hoveniersbedrijf en het vuil wordt opgehaald door Cyclus. De gemeente is hier vrijwel geheel verdwenen uit het publieke domein waar ze juist middenin hoort te staan. Waar ze voor verantwoordelijk is. In Gouderak loopt het zand weg onder het gebouw van de openbare basisschool, de tegels zijn verzakt en de kozijnen rotten weg. Het bushokje staat er al een half jaar vernield bij. De gemeente zou er een eer in moeten scheppen, deze zaken direct te verhelpen. En dat uitdragen met een groot bord met de tekst: ‘De gemeente houdt uw dorp leefbaar’, of zoiets. Dan zien mensen ook waarom ze OZB betalen. Kom op gemeente, word weer trots op jezelf!
Misschien moeten we voor de gemeenteraad een studiereis naar de Bourgogne organiseren. Ik weet nog wel een leuke camping.

Op de valreep

Op de valreep voor het zomerreces nog even wat impressies van gisteravond. De laatste tijd andere dingen aan mijn hoofd gehad en daardoor even geen inspiratie voor het weblog.
Het was een turbulente raadsvergadering, de tweede helft zonder de VVD-fractie die woedend de zaal verliet omdat ze geen steun kreeg voor een motie van wantrouwen tegen het college. Raar. Het college weigerde een motie van de raad, waarin werd uitgesproken dat de groenbestemming op het weiland naast de Abelenlaan niet mag worden gewijzigd, uit te voeren. Dat is niet slim van het college, maar geen reden om het naar huis te sturen. Als dat de normale gang van zaken zou zijn, dan was het kabinet al honderd keer opgestapt. Wie herinnert zich niet de gênante vertoning in de Kamer toen minister Gerrit Zalm (VVD!) schaterlachend uitriep, nadat de Kamer een motie had aangenomen: ‘En wij voeren hem níet uit!’ Niemand die daar moeilijk over deed. Sterker, de hele Kamer lachte mee. Kijk, dat ging te ver, maar feit is wel dat in een duale verhouding kabinet en Kamer, en tegenwoordig dus ook college en gemeenteraad, elk een eigen verantwoordelijkheid hebben. Het college zadelt zich nu wel met een probleem op, maar daar komt het later nog wel achter.
En die actie van de VVD? Het was vooral voor de bühne, vermoed ik. Want als je je raadswerk serieus neemt, en dat doen de VVD’ers doorgaans, dan schuiven ze de volgende vergadering gewoon weer aan. En zo hoort het natuurlijk. Je krijgt in de politiek niet altijd je zin. Maar die motie van wantrouwen, dat was echt onzinnig. Het is het machtigste wapen van de gemeenteraad en dat moet je niet te pas en te onpas inzetten. Dat is niet goed voor je geloofwaardigheid.
Iets anders, de Dorpsvisie Gouderak. Tegelijk met de raadsvergadering werd in het Dorpshuis een bijeenkomst voor de inwoners van Gouderak gehouden. Daar hadden raadsleden natuurlijk bij moeten zijn, maar wij kunnen ons ook niet in tweeën splitsen. Ik heb wel begrepen dat het een goede bijeenkomst was, waar vooral na afloop zaken werden gedaan aan de bar. Op z’n Gouderaks, zullen we maar zeggen. Een man of honderd was op de Dorpsvisie afgekomen en dat is mooi, het toont aan dat het onderwerp leeft in het dorp. Ben benieuwd wat eruit komt. Dat de gemeenteraad er serieus mee aan de slag moet, dat staat voor mij vast.

Geschrokken?

Vreemde kop vandaag in de Goudsche Courant: ‘Politici schrikken van bestuurlijk niveau’. Het stuk gaat over de commissie Algemene Bestuurlijke Zaken van gisteravond, waar werd gesproken over het Plan van Aanpak om te komen tot een beter functioneren van het gemeentelijk apparaat – college, raad en ambtenaren. En dat Plan van Aanpak, opgesteld door het college, is weer een reactie op de bestuurskrachtmeting van het bureau Van Naem en Partners.
Ik kan moeilijk spreken voor mijn collega-raadsleden, maar geschrokken? Nee. Sterker, de bestuurskrachtmeting bevestigde wat mijn fractie in het verleden tot vervelens toe heeft gezegd: de bestuurlijke cultuur is te veel naar binnen gericht, van visieontwikkeling is geen sprake en van een gemeente als motor achter maatschappelijke processen, zeg maar de ‘regiefunctie’, is in Ouderkerk ook geen sprake. Geen verrassende conclusies dus, en dus ook niet geschrokken. Eerder tevreden dat nu eens uit onverdachte bron wordt bevestigd wat wij steeds hebben gezegd. En dat er nu eindelijk ook iets lijkt te gebeuren – zie het Plan van Aanpak dat, het moet gezegd, heel snel door het college is geschreven en dat er op het eerste gezicht degelijk uitziet.
Toch vervelend dat er dan zo’n kop boven een krantenartikel staat. Het wekt de suggestie dat de raad al tijden buiten de werkelijkheid staat, dat de raadsleden geen benul hebben van de werkelijke problemen. Dat is dus niet waar. Het probleem is dat we in Ouderkerk te maken hebben met een ingesleten bestuurscultuur die meer is gericht op het instandhouden van de eigen organisatie dan op het aanpakken van de maatschappelijke problemen. Wij raadsleden zijn daar ook schuldig aan. We praten urenlang over ons eigen functioneren en over de samenwerking met de andere Krimpenerwaardgemeenten, maar tijd om met de inwoners te praten – in verenigingskantines, in de kroeg, op straat – hebben we daardoor niet. Eigenlijk zouden we moeten doen zoals de SP in de Tweede Kamer: gewoon een week in de maand wegblijven en de straat op gaan. Welk raadslid durft als eerste om die reden een vergadering te laten schieten?
Voor het doorbreken van vastgeroeste gewoonten is een cultuuromslag van nodig van bestuurders en ambtenaren. Ambtenaren zijn een vaste waarde, bestuurders komen en gaan. Misschien zouden alle raadsleden moeten besluiten om na de verkiezingen van 7 maart niet meer terug te keren. Dertien nieuwe, frisse mensen in de raad, dat moet werken!

Naakt

Mijn Schoonhovense collega-raadslid Jan Beugelaar kan mij niet meer volgen, schrijft hij in zijn weblog. Anders dan ik vindt hij Raadslid.NU wél een nuttige club. Hij is er dan ook lid van, vermoed ik, anders was hij niet naar het oprichtingscongres gegaan. Jan beschouwt Raadslid.NU als een vakbond. Ik niet. Een vakbond komt op voor de belangen van werknemers en als raadslid ben ik geen werknemer. Ik ben gekozen om de belangen van mijn kiezers te behartigen en zit niet te wachten op een club die mijn belangen behartigt. Ik heb nog eens gekeken naar de website van Raadslid.NU en daar staat, dat de vereniging het als een van haar taken ziet zich te bemoeien met veranderingen van de Grondwet of de Gemeentewet. Toe maar, nóg een praatclub erbij, hoe Nederlands. Die broek lijkt me iets te groot voor Raadslid.NU. Waarom ben ik lid van de PvdA? Omdat ik erop reken dat mijn partijgenoten in de Kamer naar mij luisteren en de belangen van raadsleden meewegen als het gaat over wetswijzigingen die het raadswerk raken. Omdat de PvdA, net als andere volwassen partijen, een eigen organisatie heeft voor lokale bestuurders. Natuurlijk is het interessant om met andere raadsleden eens van gedachten te wisselen over hun ervaringen. Maar daar is echt geen landelijke vereniging voor nodig.
En waarom schrijven ze NU eigenlijk in kapitalen? Zo krijgt het wel erg de nadruk. Nu is Frans voor naakt. Het naakte raadslid. Tja, of de kiezer dáár op zit te wachten.

Stijfburgerlijk

Het Laatste Nieuws is de grootste krant van Vlaanderen. Nou zegt dat niets over de kwaliteit van de berichtgeving, maar wat daarin wordt geschreven heeft meer impact dan pakweg de Mechelse variant van de Goudse Post. In Het Laatste Nieuws luchtte de Belgische minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht (nóóit eerder van gehoord, maar de Belgen ook niet van Bernard Bot waarschijnlijk) zijn hart over Jan Peter Balkenende. Een mix van Harry Potter en brave stijfburgerlijkheid, noemde hij de premier, een man in wie De Gucht geen spoortje charisma kon ontwaren.
En toen ontstond er een rel.
Want zo spreek je als minister niet over de premier van een bevriende natie.
En dus moet morgen de ambassadeur van België bij Bot op het matje komen. Om aan te horen dat de Nederlandse regering ontstemd is en dat de F16’s op de vliegbasis Volkel (toevallig niet zo ver van de grens) al klaar staan om Kalmthout en Wuustwezel met de grond gelijk te maken. Die boodschap moet de arme De Gucht voorzien hebben, want hij was er zondag snel bij om zijn excuses aan te bieden. Zo had hij het allemaal niet bedoeld en de krant had zijn woorden uit hun verband gerukt. Zei hij.
Maar de geluidsopname van het interview, die dit weekend veelvuldig te beluisteren was, sprak andere taal. Hij heeft het wel degelijk gezegd. En tegenover de beschuldiging van De Gucht aan het adres van Het Laatste Nieuws, dat hij niet in staat was gesteld het interview vóór publicatie nog te lezen, staat de verklaring van de hoodredacteur dat de tekst wel degelijk was goedgekeurd door zowel de perschef van De Gucht als door diens kabinetschef - zoals eerder was afgesproken met de minister.
Als de hoofdredacteur gelijk heeft (en waarom zou dat niet, waarom zou De Gucht anders zijn excuses hebben aangeboden?) dan moet De Gucht aftreden. Omdat hij wegloopt voor zijn eigen woorden, niet vanwege wat hij heeft gezegd. Want Balkenende hééft geen charisma, hij ís de stijfburgerlijkheid (mooi woord trouwens) zelve en hij líjkt op Harry Potter – dat hebben veel hooggeplaatste vóór De Guchte ook al gezien. Maar ja, dat mag je niet zeggen als minister. Dan heet het ineens belediging. Er zijn oorlogen om minder ontstaan.
Maar als een eenvoudig raadslid uit Ouderkerk het herhaalt, kraait er geen haan naar.
Raar.

Referendum

nee

Raadslid.Nee

Zaterdag 4 juni wordt de vereniging Raadslid.Nu officieel opgericht. Raadslid.Nu wordt een landelijke vereniging van gemeenteraadsleden. Het heeft iets dubbels: gemeenteraadsleden moeten zich natuurlijk in de eerste plaats met hun eigen gemeente bezighouden, een landelijke vereniging past daar niet bij. En waarom zou je lid worden? Om informatie te krijgen over hoe je als raadslid moet functioneren? Om meer te weten te komen over je rechten en plichten als raadslid? Om te leren hoe je anderen van je mening moet overtuigen of hoe je een meerderheid voor jouw ideeën moet krijgen? Ik vind het maar onzinnig. Alle informatie die je nodig hebt om als raadslid te kunnen functioneren is al lang en breed beschikbaar. Iedere partij heeft wel een landelijke organisatie die raadsleden ondersteunt en desgewenst opleidt, er is een speciale website waar je alles over de positie van raadsleden in het dualistisch bestel kunt lezen en je hebt natuurlijk de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, waar raadsleden ook met vragen terechtkunnen. En alle gemeenteraden hebben een griffier, die er juist is om raadsleden met raad en daad terzijde staan. Nee, ik zie de meerwaarde van Raadslid.Nu niet. Ik begrijp ook niet dat er raadsleden zijn die nog tijd over hebben om zich hierin te verdiepen, ledenvergaderingen willen bijwonen en ook nog eens de contributie van 25 euro willen betalen. Of krijgen ze dat vergoed van hun gemeente, wat in feite er op neerkomt dat de burgers betalen voor iets volstrekts overbodigs? De oprichting van Raadslid.Nu is een nieuwe stap in de richting van professionele raadsleden. Een slechte ontwikkeling, raadsleden horen midden in de gemeenschap te staan. Dáár moeten ze lid van zijn, niet van de zoveelste club die zegt voor hun belangen op te komen. Een beetje raadslid kan dat zelf wel, al dan niet met behulp van zijn achterliggende partijorganisatie.

Vertrouwen

Gelezen:
Vertrouwen in Balkenende II op historisch dieptepunt
Het vertrouwen van Nederlanders in het kabinet Balkenende II is gedaald tot een historisch dieptepunt, zo blijkt uit onderzoek dat TNS NIPO in samenwerking met PM heeft verricht naar het vertrouwen in het kabinet en de bekendheid van de afzonderlijke bewindslieden. Slechts negentien procent van de ondervraagden geeft aan veel vertrouwen te hebben in het huidige CDA-VVD-D66-kabinet.
Ze maken het er ook zelf naar. Los van het beleid, dat niet deugt, de optredens van de bewindslieden zijn ook bespottelijk. Neem Zalm, die eerst zegt dat hij er niet over piekert om te gaan folderen voor de Europese Grondwet (‘Dat is niks voor mij’) en een week later toch de straat op gaat, omdat het aantal nee-stemmers wel erg groot dreigt te worden. Of Brinkhorst (de man die wil dat we allemaal doorwerken tot we van ouderdom dood neervallen), die nu roept dat hij tegen dit referendum is. Hij is van D66, de partij die het initiatief heeft genomen!
O, wat zijn ze allemaal bang voor de uitslag van het referendum. En dus gooien ze er nog maar een paar miljoen gemeenschapsgeld tegenaan om ons tot een ‘ja-stem’ te bewegen. De bevolking heeft geen vertrouwen meer in het kabinet, veel erger is dat het kabinet blijkbaar ook geen vertrouwen heeft in de eigen oordeelsvorming van de bevolking. Volgens de politieke barometer mag dit kabinet nog maar op 57 zetels rekenen. Ter vergelijking: links (PvdA-SP-GroenLinks) staat op 76 zetels, een meerderheid dus. Een kabinet dat zo weinig draagvlak heeft, moet zo snel mogelijk worden weggestuurd. Misschien dat een massaal ‘nee’ op 1 juni daar een bijdrage aan kan leveren.

Vogels

Voor mijn werk moet ik alle kranten lezen. Dus ook de Telegraaf. En daar staan altijd wel opzienbarende stukjes in. Zo ook vandaag. Een familie in Kootsterstille (Friesland) moet voor de rechter komen omdat ze een buizerdnest uit een boom heeft gehaald en de eieren heeft vernietigd. Want de buizerd zou zich nogal agressief gedragen en rakelings over de hoofden van de kinderen scheren. En nu is de familie boos dat de Algemene Inspectiedienst voor Dieren haar voor de rechter sleept.
Tja, boontje komt om z’n loontje. Je moet met je fikken van beschermde dieren afblijven en zeker in de broedtijd. Ze zijn niet voor niets beschermd. Die familie mag blij zijn dat ze een buizerd in de achtertuin hebben. Hoe dichter je bij de natuur bent, hoe beter, zou ik zeggen. Bij mij in de buurt zit ook een buizerdnest. Ik mag daar graag langs fietsen om met de verrekijker naar jong leven te speuren.
Gisteravond verving ik mijn fractiegenoot Ralph in de commissie Financiën en Economische Zaken. Te gast waren de Gouderakse middenstandsvereniging en de Ondernemerskring Ouderkerk. Ondernemers praten ieder jaar met de politiek over wat hen bezighoudt. Een goede zaak, misschien moet ik dat in de commissie Welzijn ook maar eens introduceren voor het verenigingsleven.
Voor de verandering kwamen ook in deze anders zo gortdroge de vogels ter sprake. Het ging over het bedrijventerrein in de Veerstalblokpolder, dat er moet komen zodra de Zuidwestelijke Randweg er ligt. Zo’n terrein willen de ondernemers graag, maar een van de aanwezigen zei dat ‘de vogeltjes daar misschien anders over denken.’ Maar vogeltjes kunnen niet praten, daar hebben ze menselijke belangenbehartigers voor nodig. In dit geval de PvdA, want die wil dat het bedrijventerrein niet in het Veerstalblok komt, maar op een bestaand bedrijventerrein in Moordrecht. En dat wil niet alleen de PvdA, ook de Goudse politiek heeft daar wel oren naar. Want ook Gouda wil de stadsrand bij de Krimpenerwaard groen houden. Daar moeten we dus aan gaan werken.
Jammer alleen, dat in Ouderkerk alle andere partijen daar een beetje lacherig over doen. Zij redeneren: we hebben ooit een convenant gesloten met Gouda dat daar een bedrijventerrein komt, dus dat moet dan ook gebeuren. Maar als ook Gouda dat convenant op dat punt wil openbreken, en als we daarmee de Veerstalblokpolder nog een beetje groen kunnen houden, en als we kunnen uitonderhandelen dat we in Moordrecht een Ouderkerkse enclave kunnen realiseren (mét eigen inkomsten natuurlijk, dat spreekt!), waarom zouden we het dan niet proberen?

Taboe

Met dit stukje begeef ik me op gevoelig terrein, maar ik doe het toch want ik vind dat je over alles moet kunnen schrijven zolang het maar niet kwetsend of beledigend is. Het gaat over fundamentalisme. Niet het soort waarvan Theo van Gogh het slachtoffer is geworden, maar toch. Het gaat over de SGP.
De aanleiding: een opmerkelijk bericht in NRC van gisteren: ‘Ophef om benoeming SGP-burgemeester’. Wat wil het geval? In Barendrecht heeft de vertrouwenscommissie uit de gemeenteraad unaniem een SGP’er voorgedragen als nieuwe burgemeester. Volgens mijn partijgenoot Anneke Feenstra, die lid was van die commissie, omdat het gewoon de beste kandidaat was. ‘Wij selecteren kandidaten niet op hun politieke kleur.’ Maar een ándere partijgenoot van mij, oud-wethouder en oud-gemeenteraadslid Dirk Vermaat, begrijpt er niets van. Hij probeert middels een open brief een stokje voor de benoeming te steken, want de SGP staat voor fundamentalisme ‘en fundamentalisme is een bedreiging voor de harmonie in onze samenleving’. Iemand die een bestuursvorm nastreeft die is gebaseerd op religie (een theocratie), die tegen het homohuwelijk is en ten vrouwen in bestuursorganen, zo iemand kan volgens Vermaat onmogelijk burgemeester worden.
Maar de kandidaat, Jan van Belzen, ís al burgemeester, in de gemeente Graafstroom. Dus het kán wel. En er zijn nog vijf andere SGP-burgemeesters, verspreid over de bible belt met een concentratie in de Alblasserwaard.
Moeilijke discussie. Een taboe eigenlijk, want het gebeurt hoogst zelden dat een politicus van de ene partij de beginselen van een andere partij (en daarmee de partij zelf) ter discussie stelt. Zo gaan we in Nederland niet met elkaar om. Vermaat heeft wat makkelijker praten omdat hij niet meer actief is in de gemeentepolitiek, maar hij doet het toch maar. En taboes doorbreken is altijd goed.
In Ouderkerk hebben we ook te maken met de SGP. Aardige mensen met wie meestal redelijk zaken zijn te doen, zolang het niet over activiteiten op zondag gaat. Want die mogen niet van de SGP. Behalve de eredienst dan. Ik heb nog eens nagekeken waarom de SGP nou zo verschilt van, bijvoorbeeld, het CDA of de ChristenUnie. Dat zit ’m vooral in het beginselprogramma. De SGP belijdt ‘het absoluut gezag van Gods Woord over alle terreinen van het leven’. De partij streeft naar een regering van ons volk op de in de bijbel geopenbaarde ordening van God. Scheiding van staat en kerk wordt om die reden dan ook verworpen. Dat van die theocratie, dat klopt dus. Verder onderscheidt de SGP zich door vast te houden aan het onverkorte artikel 36 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis. Dit artikel handelt over de taak van de overheid. In 1905 schrapte de Generale Synode der Gereformeerde Kerken de volgende woorden uit dit artikel: 'om te weren en uit te roeien alle afgoderij en valsen godsdienst, om het rijk des antichrists te gronde te werpen'. Het weglaten van deze zinsnede betekende het gedogen door de overheid van de katholieke kerk. Dit werd door de oprichters van de SGP onaanvaardbaar geacht.
Tja. Een partij dus die discrimineert op basis van religieuze overtuiging, seksuele geaardheid en geslacht. De discussie, of zo’n partij niet eigenlijk verboden zou moeten worden omdat ze handelt in strijd met de Grondwet, die is al vaak gevoerd en zal in de toekomst nog vaker gevoerd worden. Laat ik daar nu niet aan meedoen maar even uitgaan van het gegeven, dat de SGP’ers die nu in besturen zitten, democratisch gekozen zijn. Ik moet tenslotte nog verder met mijn collega’s die in de gemeenteraad recht tegenover mij zitten. Maar mag iemand die deze beginselen aanhangt, burgemééster worden? Ik beperk me tot de Barendrechtse casus. In de profielschets stond onder andere dat de nieuwe burgemeester een ‘verbinder’ moet zijn die bijdraagt aan de sociale cohesie, en het boegbeeld van de gemeente moet zijn. Hij moet boven de partijen staan en het algemeen belang dienen. Algemeenheden, waar je je als SGP’er nauwelijks een buil aan kunt vallen. Maar de SGP’ers zoals ik die ken, zijn niet in staat hun principes één dag in de week opzij te zetten voor het ‘algemeen belang’. Als er in het Barendrechtse jeugdtheater op zondag een voorstelling is (en die zijn er, ik heb het nagekeken) en de burgemeester wordt qualitate qua uitgenodigd, gáát hij dan? Dat zou wel moeten, vind ik, SGP’er of niet. En zo zijn er meer voorbeelden te bedenken. Als de Sint Augustinusparochie op een zondag een oecumenische activiteit ontplooit, dus bedoeld om met mensen met een ander (al dan niet christelijk) geloof in contact te komen, is de burgemeester dan bereid daarbij aanwezig te zijn als hem dat wordt gevraagd? Ik weet niet of de vertrouwenscommissie hem die vragen heeft voorgelegd, ik zou ze in ieder geval wel hebben gesteld. Als raadslid kun je je nog permitteren je altijd achter je principes te verschuilen, voor een burgemeester gaat dat niet altijd op. Hij (zij is in dit geval uitgesloten) is immers het boegbeeld van de gemeente in wie iedereen zich moet kunnen herkennen, ook verstokte socialisten en liberalen. Zoals een PvdA-burgemeester ook, indien uitgenodigd, naar de kerk zal gaan wanneer daar een nieuwe predikant wordt bevestigd. Een van de redenen waarom ik liever geen burgemeester word.
Bij een van de vele Ouderkerkse burgemeestersbenoemingen uit het recente verleden zat ook een keer een kandidaat van de SGP. ‘U krijgt mijn vrouw er gratis bij’, zei de man die was doorgedrongen tot de laatste vijf kandidaten. ‘Twee voor de prijs van één.’ Dat viel in ieder geval bij mij verkeerd, want ik vind dat de partners van publieke figuren geen rol horen te spelen in de politiek. Zoals ik het ook vreemd vind dat straks op koninginnedag ineens weer ‘de vrouwen van’ op het bordes staan. En waarom de gemeentesecretaris (al dan niet met partner) er ieder jaar bij staat, is mij overigens ook een raadsel – maar dit terzijde.De geschiedenis is bekend, in Ouderkerk werd het geen SGP’er. Maar wie weet wat er straks gebeurt als Hans Oosters is vertrokken. Als de commissaris van de koningin een waarnemer benoemt, heeft de gemeenteraad bitter weinig in te brengen. Gelukkig zijn er niet zo heel veel SGP’ers die voor een burgemeesterspost in aanmerking komen. Dat moesten we maar zo houden. Ik ben blij dat ik niet bij de Barendrechtse PvdA zit.

Milieudictator

Het waren turbulente dagen.
Eerst maakte D66 zich definitief ongeloofwaardig door dankzij de zalvende woorden van Hans van Mierlo haar ziel te verkopen aan het rechtse kabinet van CDA en VVD, en vervolgens ging de paus ook nog dood. Twee keer achter elkaar poppenkast op tv, of theater zo u wilt. In beide gevallen leek het alsof het toneelstuk twee kanten op kon gaan (Zegt D66 ja of nee tegen het paasakkoord? Gaat de paus wel dood of net niet?), maar de slotscène stond al vast. Voor D66 is het einde het meest tragisch, want die partij wordt bij de volgende verkiezingen natuurlijk weggevaagd. Het Vaticaan daarentegen is heel wat robuuster, zo leert tweeduizend jaar geschiedenis.
Vandaag las ik in de trein de ingezonden brieven in de Metro – een van die twee volstrekt overbodige krantjes die voor zoveel vervuiling op en rond stations en in de trein zorgen. De vox populi krijgt daar volop de ruimte. Meestal gaat het om reactionaire oprispingen en zijn ze nauwelijks serieus te nemen, maar deze keer werd er weer een pleidooi gehouden om asobakken uit de bebouwde kom te weren. De briefschrijver eindigde zijn brief met de conclusie dat de democratie dreigende (milieu)rampen alleen aanpakt als ze zijn gebeurd. Want democratische leiders durven geen besluiten te nemen, omdat ze bang zijn uit de kiezersgunst te raken. Een milieudictator, die zou pas hard nodig zijn!
Afgezien van de term dictator heeft de briefschrijver natuurlijk gewoon gelijk. Alle seinen van de natuur en het klimaat staan op rood, de internationale wetenschappelijke wereld roept zo hard ze kan dat we als lemmingen naar de afgrond rennen – maar de politiek houdt zich doof. En stom, want ik hoor ook in ons eigen kabinet niemand pleiten voor minder wegen, voor minder energiegebruik, voor een verbod op stroomslurpende thuisbioscopen of voor betaalbaar en beter openbaar vervoer.
En in Ouderkerk? Ja, we hebben de hondenbelasting weer ingevoerd. De vervuiler moet immers betalen. Klopt, maar zorg dan ook dat de rommel van honden wordt opgeruimd en treed op tegen overtreders van de plaatselijke verordening. En we gaan op een van de laatste plekjes groen in Ouderkerk aan den IJssel een volière weghalen en er huizen bouwen. Want dat levert geld op, dieren kosten alleen geld. En woensdagavond praat de commissie VROM over een tracékeuze voor de randweg bij Gouda. Wedden dat Ouderkerk straks kiest voor de minst milieuvriendelijke variant van de twee? Wedden, dat het rentmeesterschap van de aarde zelfs in Ouderkerk een hol begrip is? Poppenkast is het, theater. De discussie zou nog twee kanten op kunnen, maar ook in dit geval is de slotscène al geschreven, vrees ik.
Lucebert had gelijk: alles van waarde is weerloos. Voor een partij die plaatselijk wél blijft strijden voor de natuur in de eigen achtertuin is dat knap frustrerend. Maar het mag er niet toe leiden dat ook zij als laatste het hoofd in de schoot legt.

Burgemeester

We kunnen weer rustig slapen, de gekozen burgemeester is voorlopig van de baan en we hoeven niet de komende maanden op zoek naar een geschikte kandidaat van PvdA-huize. Het zou ook een lastige klus zijn geweest. Zie in een gemeente van achtduizend inwoners maar eens een paar goede mensen te vinden die deze lastige klus ambiëren én, veel belangrijker, aankunnen.
Dat die (door de raad) gekozen burgemeester er uiteindelijk komt, dat lijkt wel zeker. Maar Ed. van Thijn had natuurlijk volstrekt gelijk in de Eerste Kamer toen hij zei, dat invoering in 2006 voor gemeenten veel te vroeg komt. De bagger die de PvdA vervolgens in de vorm van krokodillentranen over zich heen gestort kreeg door de coalitiepartijen CDA, VVD en D66, sloeg nergens op. Buiten het zicht van de camera’s hebben CDA’ers en VVD’ers gegniffeld, want zij zijn eigenlijk helemaal niet voor de gekozen burgemeester en ze waren maar wat blij dat de PvdA voor hen het vuile werk opknapte. Het was ook ontroerend om te zien hoe Maxime Verhagen van het CDA het leiderschap van Wouters Bos aan de kaak probeerde te stellen. Bos had de Eerste Kamerfractie tot de orde moeten roepen. Wat een onzin! De Eerste Kamer is er juist om de Tweede Kamer te corrigeren of om te voorkomen dat een wet onzorgvuldig wordt ingevoerd. Dat is precies wat Han Noten en Ed. van Thijn hebben gedaan, daar moet Wouter Bos zich helemaal niet mee willen bemoeien.
Trouwens, de schuldvraag begint al te verschuiven. Was het eerst de PvdA die de politieke moord op de gekozen burgemeester in de schoenen werd geschoven, nu blijkt de val van Thom de Graaf vooral te zijn veroorzaakt doordat VVD en CDA hem niet tegemoet wilden komen op het punt van dat andere D66-kroonjuwel, het kiesstelsel. En als dan ook zijn eigen ‘leider’ Boris Dittrich geen poot uitsteekt om de minister te helpen, dan is het wel erg hypocriet om de PvdA de zwarte piet toe te schuiven.
Maar stel dat die gekozen burgemeester er in 2010 dan toch komt (wat ik hoop), dan nog moeten we geschikte kandidaten zien te vinden. Ik kan ze hier in Ouderkerk niet bedenken. Een extra reden dus om serieus aan die ene gemeente Krimpenerwaard te gaan werken. Tussen 55.000 inwoners is het makkelijker een potentiële burgemeester te spotten dan tussen een schamele achtduizend.

Linkse lente

Ik ben lid van de PvdA. Meestal tot volle tevredenheid, ik voel me thuis in die club. Maar het probleem is, dat ik in de linkervleugel van de partij zit en soms meer neig naar de standpunten van SP of GroenLinks dan naar die van mijn eigen partij. Vanmorgen had ik weer zo’n moment. In een zeer lezenswaardig interview in de Volkskrant roept Femke Halsema van GroenLinks de linkse lente uit. Ik kan me van A tot Z in het stuk vinden. Gisteravond zag ik Femke al op tv, in debat met ‘mijn’ voorzitter Ruud Koole. Over linkse samenwerking. Dus ik kende Femke’s standpunten al, maar het is net als met een voetbalwedstrijd: als je ’s avonds live kijkt, wil je de volgende ochtend toch óók het verslag in de krant lezen.
Wouter Bos is geen voorstander van die linkse samenwerking. Jammer, want het grootste deel van de PvdA-achterban is dat wel. Wouter maakt een denkfout, zegt Femke. En als hij denkt dat de PvdA kleiner wordt als ze met SP en GroenLinks gaat samenwerken, is dat gebaseerd op ongefundeerde angst.
Ik denk het ook. En ik ben het met meer dingen eens die Femke zegt. Over het manifest van Geert Wilders: ‘Bagger, het moet meteen de prullenbak in.’ Over milieustaatssecretaris Pieter van Geel, pas nog op bezoek in Gouderak: ‘Een volstrekt krachteloze figuur.’ Over het CDA: ‘Een partij die zich heel snel ontwikkelt tot een partij die conservatieve waarden verdedigt en waar het sociaal-christelijke gedachtengoed steeds meer naar de marge wordt gedrukt.’
Enfin, leest u het interview zelf, zou ik zeggen. Het staat hier. Laat de linkse lente maar komen!

Samen

Wouter Bos voelt dus niets voor een intensievere samenwerking met GroenLinks en SP in de Tweede Kamer, las ik vanmorgen in de Volkskrant. Kan ik me iets bij voorstellen. Hij staat op 8 zetels winst, dus waarom zou hij? En als grote partij mag je een samenwerking met partijen als CDA en VVD niet uitsluiten, wat de twee andere linkse partijen wel doen. Het is zoals Ruud Koole het zei: met drie netten vang je meer vissen dan met één. (Ja, ook wij hebben vissers van mensen...) Dus laten PvdA, SP en GroenLinks nu allemáál maar winnen, dan praten we na de verkiezingen van 2007 (liever eerder) wel verder.
Dat is Bos' redenering zo ongeveer. Ik kan daar een eind in meegaan, maar toch lonkt die linkse horizon. Een linkse meerderheid is een reële mogelijkheid bij volgende Kamerverkiezingen. De PvdA in een coalitie met het CDA van Balkenende, Donner en De Geus, daar moet je toch niet aan denken? Dan nog liever een kabinet-Bos met comeback kid Wiegel als vice-premier.
Aanvankelijk zat ik op de lijn-Bos. Als de drie linkse partijen op winst staan, waarom zou je dan nu gaan samenwerken? Never change a winning team. Maar nu ik me er wat meer in heb verdiept (zie www.eenandernederland.nl) vind ik, dat de mogelijkheden om na de verkiezingen te gaan samenwerken met GroenLinks en SP nu al moeten worden onderzocht. Als de kiezer straks heeft gesproken moeten we doen zoals we geleerd hebben in de verkeersles, vóór je oversteekt: eerst links kijken, dan even naar rechts en dan weer naar links. En als we dan tijdens het oversteken alsnog door een asobak van rechts worden overreden, dan hebben we in ieder geval een poging ondernomen om aan de andere kant van de straat te komen. Dat is beter dan aarzelen en stil blijven staan.
Op lokaal, Ouderkerks niveau is linkse samenwerking ook een issue. Waarom scoort de PvdA hier bij gemeenteraadsverkiezingen relatief hoger dan bij landelijke verkiezingen? Omdat de SP'ers en GroenLinksers dan de PvdA als enige progressieve partij wel weten te vinden op de stemcomputer. Maar net als bij andere partijen moet ook de PvdA het vele werk doen met een handjevol actieve leden. Dat is zonde, want ik weet zeker dat er veel linkse niet-PvdA’ers zijn van wie de handen jeuken om ook op dorpsniveau de zaken flink op te schudden. Die mensen, die provinciaal en landelijk op GroenLinks, SP of misschien wel D66 stemmen, die het hart links dragen, die roep ik op eens met de PvdA te komen praten over een bundeling van progressief Ouderkerk. Verenigt u! zou ik haast willen zeggen – maar dat klinkt weer zo revolutionair. Denk mee! is beter op z’n plaats. Denk mee, blijf niet langs de zijlijn staan in je eigen dorp maar denk mee met de PvdA over welzijn, milieu, veiligheid en leefbaarheid. Een sterke progressieve beweging kán het verschil maken.
Als het móet, doet de PvdA het alleen. Maar als het kán, doen we het liever met gelijkgestemden.

Rustig?

Het is een rustige tijd voor gemeenteraden, schrijft de Goudsche Courant vandaag. In verschillende K5-gemeenten komen raadsvergaderingen bij gebrek aan agendapunten te vervallen. Tja, het áántal agendapunten in Ouderkerk valt wel mee, maar de onderwerpen die zich de komende tijd aandienen zijn wel zéér gewichtig. Donderdag beslist de gemeenteraad opnieuw over het MFGG. Het collegevoorstel laat helaas ruimte over voor een gebouw zónder de openbare basisschool. Wij, de PvdA, zullen wijzigingsvoorstellen presenteren om te garanderen dat De Kranepoort er toch ook in komt. Zonder Kranepoort geen MFGG, dat moet het uitgangspunt zijn. En gelukkig vinden de andere partijen dat ook.
En dan is er morgenavond een besloten bijeenkomst van de commissies Financiën en Algemeen Bestuurlijke Zaken over de komende bezuinigingsoperatie. De komende weken moeten heftige besluiten worden genomen om de gemeente financieel gezond te houden. Dat die ingreep nodig is, heeft alles te maken met de slechte economische toestand van het land. Als het Rijk minder geld ontvangt, gaat er ook minder geld naar het Gemeentefonds – en dus moeten alle gemeenten interen.
Ik loop niet weg voor impopulaire maatregelen, die horen helaas ook bij het raadslidmaatschap. Maar ik vind wel, dat de discussie niet geïsoleerd mag worden gevoerd. Het kan niet zo zijn dat op plek A een enthousiaste groep Gouderakkers op verzoek van de gemeente zit te werken aan een toekomstvisie voor hun dorp, terwijl op plek B diezelfde gemeente draconische maatregelen neemt die zo’n visie bij voorbaat onrealistisch maken.
Over toekomstvisie gesproken: tijdens de indrukwekkende informatieavond van de Zellingwijk, anderhalve week geleden (schandalig overigens dat behalve het CDA en de PvdA, de gemeenteraad schitterde door afwezigheid), sprak ik gedeputeerde Dwarshuis aan over de begraafplaats op de Schanspolder. ‘Het is uitgesloten dat die er komt’, zei ze. Dat is klare taal, daar houd ik van. Maar toen ik haar vroeg naar de reden, kwam ze niet veel verder dan het feit, dat het Hollandsche IJsselproject geen ruimte biedt voor een begraafplaats op die locatie. Het Hollandsche IJsselproject – dat loopt 15 jaar, van 1996 tot en met 2010. Als dat betekent dat er gedurende die tijd geen mogelijkheid is om gewijzigde inzichten en nieuwe maatschappelijke prioriteiten een kans te geven, dan is er iets goed mis. Dan gooi je de deur gedurende lange tijd op slot en word je als overheid niet bepaald betrouwbaarder. Een moderne overheid hoort flexibel te zijn, te luisteren naar de wensen van de samenleving, lokale aangelegenheden over te laten aan het lokale bestuur en niet rigide vast te houden aan een eens ingezette koers. Als een begraafplaats nou strijdig zou zijn met natuur, dan kon ik het nog begrijpen. Maar ervaringen elders leren dat beide functies heel goed met elkaar te verenigen zijn. Dat heb ik de gedeputeerde ook verteld, maar het was tegen dovemansoren gezegd.
Toch raar, dat ze in Den Haag beter menen te weten waar een gemeente behoefte aan heeft dan de gemeente zelf.

Vierde macht

Wie zitten er allemaal in het projectteam van het project Hollandsche IJssel? Ambtenaren, die werken in opdracht van het Hoogheemraadschap van Schieland en van de Krimpenerwaard, het Hoogheemraadschap van Rijnland en het Zuiveringsschap Hollandse Eilanden en Waarden. De ministeries van Verkeer en Waterstaat en VROM en de provincie Zuid-Holland, en de gemeenten Capelle aan den IJssel, Gouda, Krimpen aan den IJssel, Moordrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel en Ouderkerk.
Een bonte club dus. Mag die nou bepalen of en waar Ouderkerk een nieuwe begraafplaats mag aanleggen? Blijkbaar wel, want het was deze club die een nogal opzienbarend rapport produceerde waarin staat dat Ouderkerk in ieder geval geen begraafplaats mag aanleggen op de Schanspolder, als ze dat wel doet dan moet opdraaien voor 10 miljoen euro en dat ze maar beter de bestaande begraafplaats kan uitbreiden.
Terecht verwees de commissie VROM dit rapport deze week naar de prullenbak. Als er één orgaan is dat weet wat wenselijk is voor de gemeente Ouderkerk, dan is dat de gemeenteraad, daar hebben we geen ambtenaren van het Hollandsche IJsselproject voor nodig. Als die gemeenteraad vindt dat daar een begraafplaats moet komen, dan moet het college daarover in overleg gaan met de provincie. Met de gedeputeerde, in eerste instantie – en niet met ambtenaren die er altijd weer in slagen barrières op te werpen die de politiek vervolgens weer moet slechten. Zo houdt de vierde macht ons lekker bezig.
Ik kan me niet voorstellen dat de gedeputeerde niet kan worden overtuigd van de unieke kansen die een begraafplaats op de Schanspolder biedt. Voor de gemeente, maar ook voor de natuurontwikkeling langs de rivier en voor de realisering van de provinciale ecologische hoofdstructuur. En als de gedeputeerde vervolgens overtuigd is, dan moet het plan aan Provinciale Staten worden voorgelegd. Een politiek orgaan, dat geen knip voor z’n neus waard zou zijn als het niet zou luisteren naar de partijgenoten in de gemeenteraad. We willen toch allemaal democratie van onderaf? Nou dan.
En vervolgens moet het Hollandsche IJsselproject gewoon uitvoeren wat de politiek wenselijk vindt, in plaats van het proces te frustreren met dubieuze rapporten.

Regen en wind

Het regende en waaide vanmorgen. Ook in het bushokje in Gouderak. Terwijl je van een bushokje toch enige beschutting mag verwachten. Maar niet in dit bushokje. Al anderhalve maand niet. Tijdens de jaarwisseling werd het bushokje opgeblazen en nog altijd is het niet gerepareerd. Waarom niet? Wie is hiervoor verantwoordelijk? De jure wellicht Connexxion, de facto natuurlijk de gemeente. Want die moet zorgen voor een nette openbare ruimte en daar past een vernield bushokje niet in. De ene vernieling lokt de andere uit. Als de gemeente vernielingen niet snel herstelt, ligt verdere verloedering van het dorp op de loer. Daarom moet de gemeente snel zorgen voor reparatie. Doet de eigenaar van het bushokje het niet, dan moet de gemeente het doen. En de rekening neerleggen waar ze hoort. Zo simpel is het. Maar kennelijk denkt het college daar anders over. Daarom heb ik er maar schriftelijke vragen over gesteld, want mondelinge vragen werken blijkbaar niet. Nu maar hopen dat het college die vragen serieus neemt. Want echt, kleine ergernissen mag je niet negeren. De inwoners van een dorp vinden dit soort zaken niet minder belangrijk dan ver-van-hun-bed discussies over intergemeentelijke samenwerking. Hondenpoep, verzakte stoeptegels, vernielde bushokjes – als een gemeente daar al niets aan kan doen, dan staat de uitkomst van de bestuurskrachtmeting bij voorbaat vast.