Beetje boos

Het was geen openbare bijeenkomst, de K5-radenconferentie van gisteravond, dus ik mag er niet al te veel over zeggen. Laten we het er op houden dat mijn voorgevoel mij niet heeft bedrogen. De avond eindigde zoals ’ie begon: verdeeld. Dat de K5-samenwerking moet worden voortgezet, daarover is iedereen het wel eens. Maar over de vraag welke consequenties daar vervolgens aan moeten worden verbonden, lopen de meningen uiteen, nog steeds.
Nou vooruit, toch maar een tipje opgelicht omdat het mij dwars zit. Wat mij bovenmatig stoorde was het feit dat veel raadsleden Ouderkerk min of meer in het verdachtenbankje plaatsten. Dat de K5 niet unaniem is, zou komen doordat Ouderkerk een herindeling wil. En of Ouderkerk zijn besluit maar even wilde herzien, opperde iemand uit Nederlek – ik zal vanwege de beslotenheid van de bijeenkomst geen namen noemen. Hij suggereerde zelfs dat Ouderkerk z’n huiswerk maar moest overdoen, dat wij een verkeerd besluit hadden genomen omdat wij onze eigen bestuurskrachtmeting niet goed hadden gelezen.
Gekker moet het niet worden. Ik werd daar echt een beetje boos over, gisteravond. Ik ga toch ook niet zeggen dat Nederlek een verkeerd besluit heeft genomen? Daar gá ik helemaal niet over, zo min als Nederlek over Ouderkerk gaat. De vijf raden hadden de opdracht voor hun eigen gemeenten te bepalen hoe zij de toekomst zagen in de context van de K5-samenwerking, niet meer en niet minder. Het deed me denken aan de vraag die ik in de decembervergadering van de gemeenteraad kreeg gesteld door Arie Burger van de ChristenUnie: of ik het dan niet belangrijk vond wat de andere gemeenten dachten en of ik mijn standpunt daardoor niet wilde aanpassen. Mijn antwoord was toen, en dat was het ook gisteravond: nee, dat wil ik niet. Natuurlijk is het belangrijk om te weten wat de andere gemeenten vinden, en natuurlijk betrek je dat bij je overwegingen. Maar als je uiteindelijk, alles afwegende, tot de conclusie komt dat voor je eigen gemeente een herindeling de beste optie is dan moet je dat ook durven uitspreken. Dan is de mening van Schoonhoven en Nederlek interessant, maar voor je uiteindelijke besluit niet relevant.
Het zou een mooie boel worden als we bij iedere besluit zouden zeggen: voor Ouderkerk is optie A eigenlijk de beste, maar omdat de buurgemeenten voor optie B kiezen doen wij dat ook maar.
Ga dat maar eens aan je kiezers uitleggen. Dát zou pas van weinig bestuurlijke daadkracht getuigen.
Gelukkig waren er veel raadsleden, ook uit andere gemeenten, die wél begrip hadden voor Ouderkerk. Die ook liever willen herindelen, misschien niet morgen maar dan toch zeker overmorgen. Die, net als Ouderkerk, inzien dat kleine gemeenten niet meer in staat zijn zelfstandig alle taken uit te voeren die op hen afkomen. En dat worden er steeds meer. Die ook vinden dat je dan maar beter kunt herindelen omdat dat ook goed is voor de democratische controle. Nu heeft de kiezer niets te zeggen over de K5-raad, terwijl die toch heel belangrijke besluiten neemt. Dat is, op z'n zachtst gezegd, niet goed.
Treffend was, dat op de slotvraag van voorzitter Wim Hommels welke taken volgens de geachte raadsleden niet in een groot verband kunnen worden ondergebracht, een peilloos diepe stilte volgde. Als je dáár al geen antwoord op kan geven, waarom dan niet die laatste logische stap gezet?
Ik schreef het woensdag ook: als we dat zelf niet kunnen, zal de provincie ons daar wel een handje bij gaan helpen. De schaduw van de provinciale bemoeienis met Goeree-Overflakkee hing gisteren al de hele avond dreigend boven de discussie. Wordt vervolgd.

Openbaar

Tjongejonge, wat een bizarre hype is er aan het ontstaan over die K5-radenconferentie van morgen. Die krijgt een veel zwaardere lading dan ze verdient. De websites van de regionale pers (hier, hier en hier) gaan gretig in op de ‘lobby’ van de Schoonhovense GroenLinkser Ad Struijs om die bijeenkomst openbaar te maken. Het begon met een mailtje van Struijs aan alle raadsfracties in de vijf gemeenten: of we zijn pleidooi voor openbaarheid wilden steunen. Dat wilden wij wel, met nog een handjevol andere fracties, maar de meerderheid vindt het toch beter om achter gesloten deuren te praten. Ook goed, even goede vrieden, al ben ik met Struijs een principieel voorstander van maximale transparantie. Maar om daar nou zo’n nummer van te maken, dat gaat me te ver.
Want waar gaat het helemaal over, morgenavond? Ik mag toch hopen dat we niet gaan proberen elkaar over te halen onze standpunten over de toekomst van de Krimpenerwaard te veranderen. Dat zou hét recept zijn voor een oeverloze en volstrekt onvruchtbare discussie. Dat station passeerden we vorige maand al, toen alle raden hun ei legden. Nee, het uitgangspunt van de avond is de ernstige verdeeldheid binnen de Krimpenerwaard. Nu moeten we bezien hoe we met dat gegeven verder kunnen. Niet de discussies die in de K5, in de raden en binnen partijen zijn gevoerd overdoen, maar vooruit kijken.
Ik voorspel dat dat niet gaat gebeuren en dat het allemaal op niets uitloopt, morgenavond. Dat er weer veel oude argumenten genoemd gaan worden vóór en tégen herindeling, vóór en tégen het belang van zelfstandigheid. En dat we ten slotte tot de slotsom komen dat we hopeloos verdeeld zijn.
Eigenlijk dus maar goed ook dat het niet openbaar is. Mensen die de moeite zouden nemen naar het raadhuis van Lekkerkerk te komen, zouden alleen maar teleurgesteld naar huis gaan. Met een nieuw opgelopen deukje in het toch al zo broze vertrouwen in de polderpolitiek. Mijn advies zou dan hebben geluid: blijf lekker thuis kijken naar Wie is de Mol? of naar ADO Den Haag-FC Twente. Openbaarheid is mooi, maar geen garantie voor succes.
Na de mislukte avond van morgen is de provincie aan zet. Het optreden van Gedeputeerde Staten in de kwestie Goeree-Overflakkee mag je gerust zien als een generale repetitie voor het stuk dat ze in de Krimpenerwaard gaan opvoeren. Niet onlogisch: als we het zelf niet kunnen, dan moet iemand anders het proces maar overnemen.

Onbegrijpelijk

Het nieuwe jaar is nog maar een paar dagen oud of de democratie wordt alweer met voeten getreden. In het Reformatorisch Dagblad lees ik dat de PvdA, in november winnaar van de verkiezingen voor het bestuur van het Hoogheemraaschap van Schieland en de Krimpenerwaard, geen deel zal uitmaken van het nieuwe dagelijks bestuur. Niet de PvdA, maar de fractie Bedrijven nam het voortouw bij de verkiezingen en schoof de PvdA vervolgens aan de kant.
De fractie Bedrijven, die deed toch helemaal niet mee aan de verkiezingen?
Dat klopt, maar omdat ooit door de provincie is besloten dat het bedrijfsleven met vijf zetels in het bestuur van het schap is vertegenwoordigd (de zogenaamde ‘geborgde zetels’), en de PvdA ‘slechts’ vier zetels haalde, is het jammer genoeg wél de grootste groepering. Onbegrijpelijk dat deze club, waarop u en ik nooit hebben kunnen stemmen, waarvan we geen idéé hebben wat zij willen met onze waard behalve waarschijnlijk het bedrijfsleven zo veel mogelijk de ruimte geven, en die dus ook geen democratische legitimatie heeft, dat die club zo’n stempel op het bestuur weet te drukken en een verkiezingsproces zo gemakkelijk aan de kant kan schuiven. Onbegrijpelijk ook dat de PvdA en de andere democratische partijen dit hebben laten gebeuren.
De waterschapsverkiezingen werden al niet serieus genomen. Nu zo wordt omgegaan met een verkiezingsuitslag is het vertrouwen helemaal tot nul gedaald. Die paar mensen die nog de moeite hebben genomen te gaan stemmen, afgelopen november, kunnen de volgende keer maar beter thuisblijven.