Wind

Blijken die verkiezingen van vorige week toch nog goed uit te pakken. De nieuw gekozen Tweede Kamer heeft vanavond een visitekaartje afgegeven. Wat eerst ondenkbaar was, is nu werkelijkheid: de Kamer wil een generaal pardon voor asielzoekers die voor 2001 Nederland zijn binnengekomen, en tot dat pardon er is mogen er geen mensen worden uitgezet. Een duidelijk signaal, een afrekening met het hardvochtige beleid van Rita Verdonk. Het blijkt waar: er waait een nieuwe wind door Nederland. Eindelijk.

Canon

Ik ga het niet over de verkiezingsuitslag van 22 november hebben. De kater is verwerkt en dat wil ik graag zo houden.
De ‘canon van het Groene Hart’ wordt het onderwerp van dit stukje. Plotseling moet het Groene Hart ook een canon krijgen. Tot een jaar geleden wist bijna niemand wat het was, een canon. Een liedje ja, Vader Jacob. Maar toen waren daar van de ene op de andere dag de historici en sociologen die profeteerden dat Nederland straks tenonder gaat gaat aan een gebrek aan historisch besef, aan het gemis van een gedeeld erfgoed. We kennen onze geschiedenis niet meer en wie z’n geschiedenis kent, heeft geen toekomst. De oplossing: Nederland moest een canon krijgen.
Volgens de website van Van Dale is een canon van alles, maar géén overzicht van historische gebeurtenissen. Wel een zangstuk, een jaarlijks bedrag dat aan erfpacht moet worden betaald, het geheel van kerkelijk erkende bijbelboeken en een reeks van voorgeschreven vaste gebeden in een mis. Wikipedia biedt uitkomst: de canon van Nederland is een lijst van vijftig onderwerpen die de Nederlandse geschiedenis wil samenvatten.
Welnu, die canon van Nederland is er inmiddels en hangt op alle scholen, een tijdlijn van hunebed tot Srebrenica.
Einde verhaal? Was het maar waar, want nu moet iedere stad ineens haar eigen canon hebben. In Rotterdam hebben ze ’m al, Zwolle en Leiden volgen, Gouda ook. En het Groene Hart moet er ook een krijgen, bedachten vier mannen uit Kamerik, Woerden, Lopik en Alphen aan den Rijn die niets anders te doen hadden. Zij zetten alvast 36 roemruchte gebeurtenissen uit de geschiedenis van deze streek op een rij en nodigden u en mij uit nog meer belangwekkende zaken aan te dragen om zo tot een voldragen, voor iedereen herkenbare canon te komen.
Trijntje uit de prehistorie, daar begint het mee – ooit blijkt in de Alblasserwaard een soort oermoeder van de Groene Hartbevolking te zijn opgegraven, een lokale variant van Lucy uit Afrika. En via Bonifatius (hij schijnt in Woerden geweest te zijn voor hij bij Dokkum die groep Friezen tegenkwam die niets moesten hebben van zijn bekeringsdrang), Erasmus (hij verbleef in een Haastrechts klooster), de Sint Elisabetsvloed en de Oudewaterse moord van 1575 komen we bij de Moordrechtse schoolmeester Lalleman en Wim Kok en diens poldermodel.
Kijk, dat laatste is tenminste een beetje herkenbaar.
Over Ouderkerk geen woord in de canon. Ja, indirect, als het over de Goudse kaas gaat en de waterproblematiek – maar grote zonen en dochters die een aparte vermelding in de canon verdienen hebben Ouderkerk aan den IJssel en Gouderak kennelijk niet voortgebracht. Haastrecht had niet alleen Erasmus, maar ook Hein Vergeer en Leo Visser. Lekkerkerk had zijn Grote Boer, Ammerstol Max van den Berg en Schoonhoven Olivier van Noort. Maar wij?
Werk aan de winkel dus. We moeten een lokale held of gebeurtenis verzinnen om de canon ook voor ons acceptabel te krijgen. Die bastaard van de koninklijke familie, die in de Ouderkerkse kerk ligt, misschien? De Zellingwijk, een van de grootste gifschandalen van de vorige eeuw? De steenbakkerijen? Moeten we niet gaan graven in de polder, spitten naar de resten van een oud kasteel of een skelet dat nog ouder is dan Trijntje? Kunnen we niet een doodgewaande vissoort uitzetten in de Hollandsche IJssel en vervolgens per ongeluk in een net van onze laatste beroepsvisser ophalen? Zijn de vetes tussen onze beide dorpen met een beetje goede wil misschien vergelijkbaar met de Hoekse en Kabeljauwse twisten?
Natuurlijk is het flauwekul, zo’n canon voor het Groene Hart. Ik zit er niet op te wachten, zo’n gedeelde geschiedenis met Kamerik en Woerden, Alblasserdam en Vinkeveen. Ik weet waar het ligt, ik rijd er wel eens langs, maar om nou te zeggen dat ik mijn identiteit met die plaatsen deel – nee. Ik dacht altijd dat de Krimpenerwaard het échte Groene Hart was, maar tegenwoordig lijkt half Nederland ertoe te behoren. Nederland heeft een groot hart, hoewel dat niet blijkt uit de negen zetels voor Geert Wilders.
Als er dan toch een canon moet komen, dan een voor de Krimpenerwaard. Als we onze eigen geschiedenis kennen, weten we hoe de toekomst eruit ziet. Er zijn nog altijd mensen die denken dat ze die ene K5-gemeente kunnen tegenhouden. Als die canon er is weten ze wel beter, dan zullen ze zien dat we zo veel geschiedenis delen dat een gezamenlijke toekomst voor de hand ligt.

Fatsoen

Onze burgemeester, niet voor niets van het CDA, heeft de raad opgeroepen niet steeds weer het negatieve imago van Ouderkerk te benadrukken. Niet achteruit kijken, maar vooruit. Niet elkaar in de put praten, maar de lucht in prijzen. Hoe zei CDA-voorman Balkenende het ook al weer? “Laten we blij zijn met elkaar! De VOC-mentaliteit! Toch?”
Ja, de burgemeester heeft goed geluisterd naar zijn leider.
Even serieus: ik ben het helemaal eens met Thieu van de Wouw. Wat hij zegt, zie ik als een onderstreping van de PvdA-boodschap dat we niet meer moeten praten in termen van onmogelijkheden, maar in termen van mogelijkheden, kansen en uitdagingen. Waarbij we gebruik moeten maken van het talent dat in onze dorpen verscholen ligt, het sociaal kapitaal.
Ik zou willen dat de christelijke partijen dat ook gingen doen. Maar in plaats daarvan steken zij veel energie in het achterom zien in wrok, in het spelen van politieke spelletjes om PvdA en VVD uit elkaar te drijven – niet beseffend dat zij juist het tegendeel bereiken. En zij schuwen daarbij het moddergooien niet. Of het nu gaat om het hekelen van ‘de stijl van de PvdA van Leo Mudde’ (de ChristenUnie tijdens de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen), ongefundeerde verdachtmakingen aan het adres van de nieuwe PvdA-wethouder (de SGP over de Zuidwestelijke Randweg) of de beschuldiging dat PvdA en VVD ‘keihard liegen’ (de SGP in het AD) – de les dat je ‘fatsoen moet doen’ hebben zij niet geleerd.
Mag je dat ook verwachten als zelfs onze premier, de uitvinder van die les, zich er niet aan houdt? Onder zijn verantwoordelijkheid zitten kinderen in Nederlandse cellen, balanceren duizenden asielzoekers al jaren tussen hoop en vrees, worden verpleeghuizen financieel gemangeld en is de Nederlandse taal uitgebreid met het woord pyjamadag.
Over fatsoen en CDA gesproken. In een regionaal weekblad haalde het Schoonhovense CDA fel uit naar PvdA-wethouder Jan Beugelaar die de voedselbank in de kou zou laten staan. Ik geloofde mijn ogen niet. Als er in de Krimpenerwaard één bestuurder rond loopt van wie ik zeker weet dat hij zich met hart en ziel inzet voor de groep die (helaas, met dank aan de kabinetten Balkenende!) van de voedselbank gebruik moet maken, dan is het Jan.
Gelukkig geeft hij op de website van de PvdA Schoonhoven tekst en uitleg. En wat blijkt? Het CDA heeft de voedselbank gewoon inzet gemaakt van een politiek spel waarbij het zelf garen wilde spinnen. Is dat fatsoenlijk? Nee, dat is schijnheilig. Het is politieke hufterigheid. Al in 2002 schreef de PvdA in haar verkiezingsprogramma dat de hufterigheid in de samenleving moest worden aangepakt. Aanstaande woensdag kan daar al een belangrijke stap voor worden gezet, door in ieder geval niet op het CDA te stemmen.
Het CDA, de partij van de waarden en normen, heeft de hypocrisie en het moddergooien tot norm verheven. Het speelt in op de onderbuik, koketteert met een groeiende economie waar het zelf niets aan heeft bijgedragen en ontloopt het debat als het over echt belangrijke zaken gaat. En die partij staat nu hoog in de peilingen. Begrijpt u het nog?
Gelukkig kunnen we er iets aan doen, woensdag. Door de linkse partijen zo groot te maken, dat zij samen een meerderheid in de Kamer krijgen. Want een socialer Nederland, dat willen we allemaal.
Toch?